Kroz Džojsovo „Fineganovo bdenje“ sa Zoranom Paunovićem Jezička igra u kojoj je sažeta istorija Irske, teorije percepcije i podsvesnog, „knjiga noći“ nasuprot Uliksu koji je roman o jednom danu, knjiga u kojoj je Dablin centralni lik – samo su neki opisi avangardnog romana koji iz decenije u deceniju u isto vreme oduševljava, zbunjuje i […]
Ultima Thulѐ 1 Erin, zeleni dragulj mora srebrnastog. Uliks Krajnja tačka2 zapada. Irska je poslednja zemlja koja gleda sunce kako se gasi. U Evropi je već mrak kada kosi zraci sunca purpurnom bojom obasjavaju fjordove i pustinje Zapada. No, dok se oblaci gomilaju, a zvezde poniru u bezdan neba, ovo legendarno ostrvo ponovo postaje mesto okruženo […]
„Uliks” je elektricitet koji se prenosi rečima – Džojs primorava čitaoca da se udubi u tekst. Ko uspije da od korica do korica pročita ‘Uliksa’, napravio je podvig ravan onim Herkulovim Ove godine navršilo se 135. godina od rođenja proslavljenog irskog pejsnika i proznog pisca Džejmsa Džojsa, autora jednog od najsloženijih dlela svjetske književnosti i u […]
AlfaOmegAlfa ili sve što ste hteli da znate o Fineganovom bdenju, romanu Džemsa Džojsa, kojeg nikad nećete pročitati – prvi deo „Taštino, o taštino, pobeda je tvoja“ – Fineganovo bdenje Svetlost rastavlja, deli razgraničava. Tama ujedinjuje, obuhvata u celinu, odugovlači. Ukoliko je dan u Uliksu, umnožavao događaje, stilove i heterogene kodove da bi ih međusobno […]
Uliks – Džems Džojs Najčuveniji, ili makar najčuveniji fiktivni datum u istoriji svetske književnosti, 16. jun 1904. godine, datum je prvog sastanka Džejmsa Džojsa i Nore Barnakl – datum rastanka poklopiće se, kako to već biva u velikim ljubavnim pričama, sa danom piščeve smrti. Ovakav razlog za izbor šesnaestog juna kao dana u kome se […]
Džems Džojs je rođen 1882. godine u Irskoj. Napustio je Irsku u prvoj deceniji XX veka, veći deo svog života živeo kao izgnanik u kontinentalnoj Evropi, i umro 1941. godine u Švajcarskoj. Uliks je pisan ozmeđu 1911. i 1921. godine u Trstu, Cirihu i Parizu. Godine 1918. odlomci romana počinju da se pojavljuju u takozvanoj […]
Mrtvi – Džems Džojs Čvrsto je spavala. Naslonjen na lakat, Gabrijel je nekoliko trenutaka bez ozlojeđenosti gledao u njenu zamršenu kosu i poluotvorena usta i slušao njeno duboko disanje. Znači da je u životu imala tu romantičnu ljubav: jedan čovek je umro zarad ljubavi prema njoj. Jedva da ga je sada bolela pomislio kakvu je […]
Džejms Džojs, metamorfoze Neću ništa novo otkriti kada kažem da je u “Portretu umetnika u mladosti” Stiven Dedalus alter ego samog pisca i da tada mladi Dablinac, pokazuje svoje umetničko sazrevanje kroz proces oslobađanja od stega porodice, nacije i vere. Mucavi i sputani Dedalus, a u stvari Džojs, do kraja romana izrasta u slobodnog, osvešćenog […]