Aleksandar Mekvin, Veliki

You’ve got to know the rules to break them. That’s what I’m here for, to demolish the rules but to keep the tradition.

Alexander McQueen

Pre nekoliko dana završila se retrospektiva modnih kreacija romantičnog umetnika i vizionara, genija čudesnog visokog stila, Aleksandra Mekvina /Alexander McQueen. Izložbu  pod nazivom Savage Beauty organizovali su kustos Endrju Bolton uz pomoć Harolda Koda iz  The Costume Instituta. Retrospektiva Mekvinovih kreacija i kolekcija trajala je tri meseca/od 4.maja do 7. avgusta/ ali su je zbog ogromnog interesovanja publike organizatori produžili još nedelju dana.

Preko 660.000 posetilaca je prodefilovalo muzejom. Nezapamćena poseta u istoriji Metropoliten muzeja pretvorila se u blockbuster izložbu. 80.000 posetilaca je prodefilovalo u poslednjoj nedelji.  Oborila  je rekord koji je do tada držao Džef Kuns sa svojim skulpturama 2008.

Izložba je bila kao i njen autor: ekscentrična, egzibicionistička, provokativna, fantazmagorična, vanvremenska, vizionarska, jedinstvena, vizuelno neponovljiva i trajno nezaboravna. Mekvinov konceptualni dizajn je veoma narativan i vrlo ličan, autobiografski. Njegova misija u kratkom, ali plodnom životu nije bila o modi per se, modni dizajn je samo medij koji je izabrao da bi preneo svoje stavove i razmisljanja o politici, kulturi, istoriji, svom škotskom poreklu, a da je pritom sačuvao  hrabro i neustrašivo svoj identitet i individualnost.

Kada su ga pitali šta za njega znači njegovo škotsko poreklo, odgovorio je: Everything. … It’s where my heart is and where I get my inspiration.

I want to be honest about the world that we live in, and sometimes my political persuasions come through in my work. Fashion can be really racist, looking at the clothes of other cultures as costumes. . . . That’s mundane and it’s old hat. Let’s break down some barriers.

Za Mekvina njegove kreacije su bile umetnička forma. Mekvin je briljantan pripovedač. Sve njegove kolekcije su tematske, inspirisane njegovim intimnim doživljavanjem istorije i vremena u kome je živeo i stvarao. Inspiriciju je nalazio svuda: u isposničkom asketizmu holandskih majstora, jakobinskim portretim, Jovanki Orleanki, žakard šara na jednoj od njegovih kreacija bila je inspirisana H. Bošhovim platnom Heaven and Hell, Edgarom Alanom Poom i braći Grim, režiserom Bartonom, Hičkokom, jedna od kolekcija nosi naziv Birds, naučnikom Darvinom…Provokativne, vizuelno šokantne i sablasne, ali savršeno harmonične kreacije ostavljale su i kritičare i posetioce potpuno opčinjenim i impresioniranim. Na njegovim modnim predstavama prisutni su bili voajeri kojima je maestro dozvolio da zavire u njegov intiman, fantazmagoričan, romantičan, mračan, prosto zastrašujuće divan bajkovit svet.

I’m a romantic schizophrenic, izjavio je jednom. What I am trying to bring to fashion is a sort of originality.

Izložba je bila je podeljena u nekoliko tematskih segmenata koji su nosili naslove njegovih kolekcija, počevši od diplomskog rada 1992 pa sve do njegove tragične smrti februara 2010.

Bilo je izloženo 100 kostima i 70  modnih detalja /cipele, tašne…/

Prva kolekcija, 1992

1992. Mekvinnje diplomirao na Central Saint College u Londonu. Modni urednik i stilist, Isabela Blou otkupila je njegovu celokupnu kolekciju za £5,000. Kaput iz te kolekcije, inspirisan viktorijanskom erom, nosi i odgovarajući naziv: Jack the Ripper Stalks His Victim.

Mekvinov nacionalni ponos je evidentan u kolekciji kontroverznog naziva Highland Rape, jesen/zima 1995—1996

Inspirisana je bitkom kod Colodena u 18. veku izmedju engleskih trupa i trupa iz škotskih nizija koje su pripadale jakobitskim snagama. Na reviji su manekenke prikazale  kolekciju poluobučene u pokidanoj odeći u modricama i sa ostacima krvi po telu.

Dante, jesen/zima 1996–97

I spent a long time learning how to construct clothes, which is important to do before you can deconstruct them.

It’s a Jungle Out There, jesen/zima 1997—1998

Inspirisan Tomsonovom gazelom/ gazela je dobila ime po istrazivaču Džosefu Tomsonu/ i njenim kratkim životom koji ne traje ni dva meseca, gazele se koriste u gladnoj Africi za hranu i preprodaju. Kolekcija je meditacija na odnos izmedju lovca i žrtve, izmedju modernog i primitivnog, civilizovanog i necivilizovanog.

As soon as it’s born, it’s dead, I mean, you’re lucky if it lasts a few months, and that’s how I see human life, in the same way. You know, we can all be discarded quite easily… You’re there, you’re gone, it’s a jungle out there!

Eclect Dissect, jesen/zima 1997–98

Haljina i rukavice od crne kože, kragna od crvenog perja od fazana.

My idea was this mad scientist who cut all these women up and mixed them all back together.

Joan, jesen/zima 1998–99

My designing is done mainly during fittings. I change the cut.

Haljina No. 13, proleće/leto 1999

Za ovu kreaciju Mekvin je angažovao manekenku Šalom Harlou, postavio je na rotacionu platformu dok su je dva robota prskala bojom. Iskustvo koje je imala za vreme stvaralačkog akta koji je predstavljao stvaranje sveta, bilo je ravno Big Bangu, izjavila je Harlou posle revije.

VOSS kolekcija, proleće/leto 2001

Perje, boje, pogotovu prirodan delikatan dizajn i lakoća perja bili su inspiracija za ovu ekstravagantnu kolekciju koja je posvećena lepoti.

In fact, I try and transpose the beauty of a bird to women… there’s blood beneath every layer of skin.

Romantic Primitivism, jesen/zima 2000-1

Kolekcija Eshu inspirisana afričkom Joruba religijom i Mekvinovom opsesijom Afrikom.

I try to push the silhouette. To change the silhouette is to change the thinking of how we look. What I do is look at ancient African tribes, and the way they dress. The rituals of how they dress. . . . There’s a lot of tribalism in the collections.

Oyster/ Školjka haljina,  kolekcija Irera, proleće/leto 2003

Za ovu haljinu od šifona i organdina, kao i za sve Mekvinove kreacije svaki detalj je bio veoma važan i ručno radjen. Donji deo haljine, suknja napravljena je od stotinu kružića od organdina koji su sašiveni za porub suknje, a olovkom su iscrtane linije da bi se dobio efekat školjke. Irera kolekcija je inspirisana Indijancima sa Amazonije, piratima, osvajačima.

Romantic Exoticism

People find my things sometimes aggressive. But I don’t see it as aggressive. I see it as romantic, dealing with a dark side of personality.

Romantic Nationalism

Kolekcija It’s Only a Game iz 2005 je ostala zapam’ena po fascinantnoj simultanoj igri šaha sa 36 manekenki na šahovskom polju, podijumu. Mekvin je izabrao šah da bi prikazao šest razlicitih tipova žena i njihove isto tako različite poglede na svet i mišljenja. Inspiraciju je dobio iz Piter Virovog filma Picnic at Hanging Rock, a šahovska igra je iz filma Harry Poter and Sorcerer’s Stone. Finale je bio isnspirisan filmom The Green Mile, nerešenom partijom dva protivnika Japan sa jedne strane i Amerika sa druge strane.

httpv://www.youtube.com/watch?v=M5gY5DXrb48&feature=player_embedded

Widows od Culloden jesen/zima 2006-7

Za ovu kolekciju Mekvin je koristio hologram kao vizuelno sredstvo i posvećena je škotskoj krvavojj istoriji imasakru koji se desio 1745. Jakobiti su porazili neiskusne snage generala Mekeja koji je izgubio 2.000 ljudi, dok je 500 ljudi bilo zarobljeno. Više od hiljadu žena je ostalo bez muževa. Kolekcija je ostala zapamćena i po manekenki Kejt Mos sa hologramom.

What the British did there was nothing short of genocide.

httpv://www.youtube.com/watch?v=Cou04-vOZx8&feature=player_embedded

Sarabande, proleće/leto 2007

Mekvin je za ovaj dizajn dobio inspiraciju od video instalacije Mrtva priroda/ voće koje trune umetnika Sema Tejlora Vuda i muzičke teme iz Kjubrikovog filma Barry Lyndon, Sarabande od Hendla.

httpv://www.youtube.com/watch?v=MIzXWGcb3u0

Remember Sam Taylor-Wood’s dying fruit? Things rot… I used flowers because they die.

Wynn, zima 2007/08

With me, metamorphosis is a bit like plastic surgery, but less drastic. I try to have the same effect with my clothes. But ultimately I do this to transform mentalities more than the body. I try and modify fashion like a scientist by offering what is relevant to today and what will continue to be so tomorrow.

Jos jedan originalan naziv kolekcije : The Girl Who Lived in the Tree, jesen/zima 2008—2009

Ovog puta inspiracija je došla iz bajke o devojci  u crnim krpama koje su se pretvorile u vatrenu crvenu haljinu kada je srela svog princa iz snova.

The Horn of Plenty, jesen/zima 2009–10

Ovaj dizajn haljine od guščijeg perja obojenog u crno podseća na crnog gavrana. Gavran je simbol smrti. Mekvin je često koristio naglašene siluete iz 18.veka i pedesetih godina 20. veka, pogotovu naglašena ramena iz zlatnog doba Holivuda. Voleo je da eksperimentiše sa proporcijama i harmonijom.Cela kolekcija je romatična i melanholična, inspirisana visokom modom 50-tih godina dvadesetog veka, naglašena ramena i uzan struk. I u ovoj kolekciji Mekvin je eksperimentisao sa proporcijama koje su ga vrlo interesovale i sa perjem. Perje je igralo vrlo važnu ulogu u njegovom dizajnu. Voleo je priče.

Gold Feathers Ensemble, jesen/zima 2010

Kaput od guščijeg perja i svilena suknja su bile prikazane na finalu Mekvinove kolekcije  u Parizu, mesec dana posle njegove smrti.

Romantic Naturalism

I have always loved the mechanics of nature and to a greater or lesser extent my work is always informed by that.

Priroda je bila jedna od najvećih inspiracija u Mekvinovom dizajnu. Priroda je bila centralna tema i kod umetnika Romantičnog perioda od kojih je takodje dobijao ideje.

Plato’s Atlantis proleće/leto 2010

Vizuelno impresivna kolekcja koju je završio i prikazao pre svoje smrti, februara 2010. Kombinacijaprirode i savremene tehnologije, romantizam i postmoderna. Mešavina prošlosti i budućnosti.Soba u muzeju je bila obložena akrilnim pločama i podsećala je na kliničku laboratoriju. Mekvin je bio zainteresovan u hibridnu kombinaciju različitog materijala i kako se različite vrste tkanina i njihov sastav ponašaju zajedno.

I like to think of myself as a plastic surgeon with a knife.

Ova kolekcija je o životu koji završava tamo gde je i nastao, u vodi.

…life on earth would have to evolve in order to live beneath the sea once more or perish…

Romantic Gothic and the Cabinet of Curiosities

Možda i najinteresantnija galerija u muzeju,  prepuna sa bizarnim, brilijantno kreativnim dizajnom cipela.

There’s something . . . kind of Edgar Allan Poe, kind of deep and kind of melancholic about my collections, izjavio je Mekvin.

Njegove kolekcije često kombinuju elemente dve krajnosti:  život i smrt, svetlost i tamu, odnos izmedju žrtve i neprijatelja. To se najviše vidi na dizajnu tašni i cipela. I . . . like the accessory for its sadomasochistic aspect.

Angels and Demons je kolekcija koja je završena posle njegove smrti. Prikazana je uz simboličan mrtvački kovčeg i slikarska platna flamanskih umetnika, najomiljeniji Mekvinov period u slikarstvu.

It is important to look at death because it is a part of life. It is a sad thing, melancholy but romantic at the same time. It is the end of a cycle—everything has to end. The cycle of life is positive because it gives room for new things.

Alexander McQueen

Za P.U.L.S.E /Snežana Moračić

Pogledati https://pulse.rs/mcqueenove-lotus-blossom-cipelice/

Tekstovi o umetnosti na portalu P.U.L.S.E

  Fashionista, Snežana Moračić, Umetnost