Brazil 1950.

Aleksandar Atanacković

Rođen 29. aprila 1920. u Beogradu, umro 12. marta 2005.

Počeo je da igra u beogradskom SK Jugoslavija, a na ligaškoj sceni pojavio se u sezoni 1937/38. godine na mestu levog krila. Kasnije je igrao levog halfa i uz odličnu tehniku i precizan udarac, ispoljio je i dobre organizatorske sposobnosti.

Posle rata pristupio je beogradskom Partizanu za koji je do 1954, kad je prestao s aktivnim igranjem, odigrao 328 utakmica i postigao 99 golova. U dresu Partizana dvaput je osvajao prvenstvo Jugoslavije (1947. i 1949. godine) i dvaput Kup (1947. i 1952.).

Uz osam susreta za ekipu Beograda i šest za “B” tim (1940-1950), odigrao je i 15 utakmica za najbolju selekciju Jugoslavije. Debitovao je 29. septembra 1946. protiv Čehoslovačke (4:2) u Beogradu, a poslednju utakmicu odigrao je 11. juna 1950. protiv Švajcarske (4:0) u Bernu. Učestvovao je na olimpijskom turniru 1948. u Londonu, na kome je naša reprezentacija osvojila srebrnu medalju.

Po prestanku s aktivnim igranjem 1954, radio je u stručnom štabu Partlzana, iz koga je pozajmljen i bio trener u FK Sarajevo, FK Budućnost iz Titograda i FK Radnički iz Niša. Penzionisan je 1981. godine.

Vladimir Beara

Rođen 2. novembra 1928. godine, u Zelovu pored Splita.

Smatra se najboljim našim golmanom svih vremena. Branio je gol Hajduka na oko 308 utakmica, da bi, kasnije, pristupio Crvenoj zvezdi, za koju je branio na 174 utakmice. Branio je gol reprezentacije 59 puta. Po završetku golmanske karijere, trenirao je više stranih i naših klubova. Bio je i golman selekcije Evrope.

Put od mladog električara iz malog mesta Zelova nedaleko od Splita, koji je u slobodnom vremenu statirao u Splitskom kazalištu i pomalo igrao balet, do golmana svetskog glasa – bio je meteorski brz. Na igralištu splitskih „bilih” slučajno se zatekao da bi vežbao elastičnost, odraz i visok skok radi uspeha u baletu, a ostao je da bi postao (zajedno sa Džajićem) jugoslovenski fudbaler sa najviše osvojenih domaćih trofeja – sedam titula prvaka Jugoslavije i dva pehara Kupa Maršala Tita!

Za manje od godinu dana prevalio je onaj skoro redovno najteži put – od igrača podmlatka do standardnog prvotimca. Uz veliku pomoć najstarijeg jugoslovenskog trenera Luke Kaliterne i bivšeg reprezentativca i internacionalnog sudije Lea Lemešića, „Ero” – kako su ga od prvih dana zvali – brzo je postao idol splitskih navijača, istisnuvši iz tima ondašnjeg golmana Hajduka Branka Stinčića i postavši zvezda koja će dugo sijati na jugoslovenskom fudbalskom nebu.

Beara je bio golman najviše svetske klase. Građen kao da ga je neko vajao da bude golman, veoma privlačne pojave, sa spektakularnim intervencijama i stilom igre, elegantan u svakom pokretu, sa skokovima koji su osvajali lepotom i izrazitom elastičnošću, kao i nadasve munjevitim refleksom koji je njegovim velikim dostignućima davao posebnu odliku, Beara je bio među perjanicama jugoslovenskog fudbala u vreme kad je igrao. A ostao je kao jedan od najboljih golmana u analima evropskog i svetskog fudbala.

U svom matičnom Hajduku, za koji je odigrao 308 utakmica (od toga 136 prvenstvenih – primio 139 golova i 14 u kupu Jugoslavije) uneo je prekretnicu kad je 1948. godine stao između stativa. Hajduk je već 1950. osvojio prvu titulu prvaka posle drugog svetskog rata, a u kratkom razdoblju od svega pet godina, još dve – 1952. i 1955. godine. To je po rezultatima bilo najuspešnije razdoblje u istoriji splitskih „Majstora s mora”. Uostalom, šta je Beara značio za Hajduk, najbolje se videlo kad ga je novembra 1955. napustio i prešao u beogradsku Crvenu zvezdu. Splićani posle njegovog odlaska nisu mogli da se oporave više od 15 godina!

Posle najspektakularnijeg transfera onog vremena, Beara je u dresu Crvene zvezde, od 6. novembra 1955. do 19. juna 1960. godine, odigrao 174 utakmice (od toga 83 prvenstvene – primio 81 gol i 10 u Kupu Jugoslavije) i osvojio četiri titule prvaka Jugoslavije (1956, 1957, 1959. i 1960. godine), kao i dva trofeja Fudbalskog kupa Jugoslavije (1958. i 1959). Dakle, 1959. čak „dupla kruna” – prvenstvo i kup u istoj sezoni.

U dresu reprezentacije Jugoslavije Beara je branio gol 59 puta, na njegovu sreću u vreme velikog prosperiteta jugoslovenskog fudbala, kad su nailazile brojne prilike da svoje velike sposobnosti maksimalno iskaže na najvećim svetskim fudbalskim scenama. Debitovao je 8. oktobra 1950. godine na utakmici protiv Austrije (2:7) u Beču, na kojoj je, igrajući samo poslednjih desetak minuta, definitivno nasledio svog velikog prethodnika Srđana Mrkušića. Posle toga, punih devet godina bio je bez premca i sa najvećim uspehom čuvao mrežu reprezentacije. U tom periodu, u dva maha, odigrao je u neisprekidanom nizu prvo 20, a onda 22 utakmice!

Učestvovao je na dva svetska prvenstva (1954. i 1958. godine), pri čemu je 1950. u Brazilu takođe bio član reprezentacije, ali kao rezerva golmanu Mrkušiću nije odigrao nijednu utakmicu. Bio je i jedan od najboljih igrača onog legendarnog „olimpijskog tima” koji je 1952. godine u Finskoj osvojio srebrnu olimpijsku medalju. U nizu utakmica na kojima su njegove briljantne odbrane ostale nezaboravne, spada i finalna utakmica protiv Mađarske (0:2) u Helsinkiju, na kojoj je odbranio jedanaesterac slavnog Ferenza Puškaša.

Oproštajnu utakmicu u reprezentaciji Beara je odigrao 11. oktobra 1959. godine protiv Mađarske (2:4) u Beogradu, na kojoj je debitovao budući veliki golmanski as Milutin Šoškić.

Naredne godine, 19. juna, oprostio se od beogradskih „crveno-belih” i karijeru nastavio u SR Nemačkoj, u klubu Alemannia Aachen, čije je boje branio dve godine i zadobio – dve teške povrede. Prvi put, 1961, doživeo je prelom desne potkolenice, a onda, 25. novembra 1962, na utakmici protiv ekipe Borussia Dortmund (3:5) u Dortmundu, ponovo je doživeo tragediju: noga mu je bila slomljena na istom mestu kao i prvi put! Praktično, to je bio kraj, koban završetak jedne zaista blistave karijere, jer se naredne dve godine praktično samo oporavljao od povrede braneći u nižerazrednoj ekipi Victoria Koln.

U međuvremenu je završio Visoku trenersku školu u Kelnu i posvetio se trenerskom pozivu. Radio je u SR Nemačkoj, Holandiji, Kamerunu i bio trener više ekipa u Jugoslaviji.

Stjepan Bobek – “Štef”

Stjepan Bobek (rođen 3. decembra 1923. godine, u Zagrebu) spada u plejadu najboljih igrača koje smo ikad imali.

Više od jedne decenije osvajao je srca ljubitelja fudbala svih klupskih boja, kao istinski virtuoz fudbalske veštine igrao je maštovito, elegantno i sa nonšalantnim šarmom, majstorski je baratao loptom (navijači su mu često skandirali ,,Maj-sto-re! Maj-sto-re!”), sa velikim radijusom kretanja kao leva polutka bio je nenadmašni dirigent igre Partizana i reprezentacije, a uz sve – još uvek je strelac-rekorder u reprezentaciji sa 38 golova.

Rođeni solista kome je po klasi najčešće pripadala glavna uloga na otvorenoj sceni, igrač koji je lako nalazio rešenja i u najtežim situacijama da saigraču pripremi idealnu priliku za gol ili sam zatrese mrežu. Imao je i svoje nezaboravne tehničke finese: umirivanje lopte vrhom kopačke, zatim „rolanje” i udarac petom koje su mnogi kopirali, propuštanje lopte, varke telom prilikom driblinga… Čitav arsenal majstorija!

Ostvario je niz rekorda koje do danas niko nije potukao :

– Za Partizan je odigrao 466 utakmica i postigao rekordnih 413 golova. U klupskim analima beogradskih „crno-belih” još uvek je najbolji strelac.

– Na prvenstvenoj utakmici ,,14. oktobar” – Partizan (1:10), koja je odigrana 8. juna 1946. godine u Nišu, postigao je devet golova i to je još uvek pojedinačni ligaški rekord na jednoj utakmici.

– U drugom kolu Fudbalskog kupa Jugoslavije 1951. godine Partizan je kao domaćin pobedio Slogu (Petrovac na Mlavi) sa 15:0, a Bobek je sa osam postignutih golova još uvek strelac-rekorder na utakmicama Kupa.

– Takođe u sezoni 1951. godine, Bobek je u susretima za Kup postigao 16 pogodaka i ostao strelac-rekorder i u Fudbalskom kupu Jugoslavije.

– Kao prvi na listi najboljih strelaca reprezentacije Jugoslavije sa 38 golova (Galić 37, „Moša” Marjanović 36, Savo Milošević 35, Mitić 32 gola, itd.), Bobek drži još jedan rekord: u neisprekidanom nizu odigrao je 44 utakmice za državni tim (Durković 39, Boškov 37, Tirnanić 32, Galić 31 utakmicu, itd).

Zabeleženo je da nije stigao da prve korake sa fudbalskom loptom napravi jureći za „krpenjačom”, jer je već sa dvanaest i po godina(!) bio član zagrebačkog HŠK Derbi u kome je, pošto ovaj klub nije imao omladinsku ekipu, odmah postao prvotimac! Sticajem okolnosti (slavni strelac Lešnik napustio je klub), klub ga registruje kao 14-godišnjaka i Bobek od 1936. godine počinje da se penje stazama do najvećih fudbalskih zvezda.

Igrajući do 1938. godine za Derbi, Bobek je fudbalski put nastavio u ŠK Zagreb, u koji ga je doveo trener ekipe, nekadašnji reprezentativac Rudolf Rupce. Posle skoro četiri godine našao se u ekipi HŠK Ličanin, ali je tada već bilo izvesno da će stići do zenita – do ekipe zagrebačkog Građanskog. Naime, trener zagrebačkih „plavih” Marton Bukovy video je u njemu velikog fudbalskog asa u najbližoj budućnosti, tako da mu je poklanjao posebnu pažnju i zasebno sa njim vežbao.

Bobek je postao igrač Građanskog početkom 1945. godine, kad je ovaj imao najbolju ekipu u svojoj istoriji. Imao je i sreću da je naišao na vrhunskog učitelja kome mnogo duguje za slavu koju će kasnije doživeti. A kad je u jesen 1945. godine došao u Partizan, zajedno sa Glazerom, Brozovićem, Zlatkom Čajkovskim i Matekalom, kod trenera Ilješa Špica usavršio je sve što je već bio naučio, s tim što je novi trener od izrazitog solo-igrača napravio stub budućeg velikog Partizana.

U „crno-belom” dresu Partizana Bobek je igrao punih 13 godina i postigao rekordan prosek od 0,88% golova po utakmici (466 susreta – 413 pogodaka)!

Osvajao je sa drugovima u Partizanu dva državna prvenstva (1947. i 1949. godine), dok je četiri puta trijumfovao u Fudbalskom kupu Jugoslavije: 1947, 1952, 1954. i 1957. godine. Dvaput je bio najbolji strelac: 1945. godine (igrao za JA) sa osam golova i u prvenstvu 1953/54. godine sa 21 pogotkom. Kad je Partizan osvojio prvu šampionsku titulu, u sezoni 1946/47. godine, Bobek je na 23 utakmice postigao 24 gola.

U jednom periodu njegovog igranja za Partizan, „crno-beli” su spadali medu najbolje klupske ekipe u Evropi. U niz velikih uspeha spadaju i nezaboravne pobede nad Realom iz Madrida, budimpeštanskim Honvedom, ekipom AC Milan, sjajne igre i uspesi u Južnoj Americi, Skandinaviji. Šteta što u njegovo vreme ranije nije bilo kupova UEFA.
Za reprezentaciju Beograda igrao je 16 puta (12 golova), a za nacionalni tim Jugoslavije odigrao je 63 utakmice i postigao rekordnih 38 golova. Prvi je reprezentativne koji je posle drugog svetskog rata slavio „zlatni jubilej” – 50 utakmica za reprezentaciju (8.novembra 1953. protiv Izraela 1:0 u Skoplju).

Učestvovao je na olimpijskim fudbalskim turnirima 1948. u Londonu i 1952. u Finskoj, osvojivši oba puta srebrne medalje. Na prvom turniru na svakoj od četiri utakmice postizao je po jedan gol, a 1952. posebno je briljirao na obe utakmice protiv SSSR-a (5:5 i 3:1), na kojima je takođe po jedanput zatresao mrežu. Kao član našeg slavnog „olimpijskog tima” bio je nedostižan u tandemu sa Rajkom Mitićem i druga dva člana „Čarobnog četvorougla”, halfovima Čajkovskim i Boškovim.

Učestvovao je i na dva svetska prvenstva, 1950. u Brazilu i 1954. u Švajcarskoj.Od dresa sa državnim grbom oprostio se 16. septembra 1956. u susretu protiv Mađarske (1:3) u Beogradu.

Kad je prestao sa igranjem i skinuo klupski dres Partizana 26. oktobra 1958. godine na utakmici protiv Crvene zvezde (2:3), posvetio se trenerskom pozivu. Počeo je sa juniorima „crno-belih” i kad je 1959. položio trenerski ispit, vodio je varšavsku Legiju, polovinom 1960. postao je trener Partizana i tri sezone uzastopno (1960-1963) osvajao titulu državnog prvaka. U dva duža perioda radio je u Grčkoj, zatim kratko u Turskoj i Tunisu, a jedno vreme je bio „tehniko” zemunske Galenike, zagrebačkog Dinama i skopskog Vardara.

Božo Broketa

Rođen 24. decembra 1922. u Dubrovniku, umro 26. jula 1985. u Dubrovniku.

Više od jedne decenije igrao je za splitski Hajduk i bio član one nezaboravne uže odbrane Beara, Kokeza, Broketa, uvek se ističući primernom borbenošću i požrtvovanjem.

Počeo je da igra kao omladinac u dubrovačkom GOŠK-u, nastavio u zagrebačkom Uskoku, a juna 1945. pristupio je splitskom Hajduku, u kome je igrao na svim mestima u timu, čak i golmanskom! Ipak, najbolje partije pružio je kao levi bek.

Za “Majstore s mora” odigrao je do 1956. ukupno 493 utakmice i postigao 70 golova. Triput je osvajao titulu prvaka Jugoslavije (1950, 1952. i 1955.) U proleće 1950. protiv Crvene zvezde (2:1) u Splitu, postigao je pobedonosni gol za Hajduk, koji je Splićanima doneo prvu posleratnu titulu državnog prvaka. Po odlasku iz Hajduka, igrao je jedno vreme i u Holandiji.

Uz četiri međudržavna susreta za “B” tim (1949-1951), odigrao je i tri utakmice za reprezentaciju Jugoslavije : prvu 11. maja 1947. protiv Čehoslovačke (1:3) u Pragu kao levo krilo, poslednju 27. juna 1948. protiv Albanije (0:0) u Beogradu, na mestu levog beka.

Željko Čajkovski

Rođen 5. maja 1925. u Zagrebu.

Ušao je u anale jugoslovenske reprezentacije kao strelac pobedonosnog gola 11. decembra 1949. u “majstorici” protiv Francuske (3:2) u Firenci, kojom se naša reprezentacija kvalifikovala za završni turnir Svetskog prvenstva 1950. u Brazilu.

Zajedno sa starijim bratom Zlatkom -,,Čikom”, počeo je da igra kao 13-godišnjak u zagrebačkom HAŠK-u i u 17. godini postao prvotimac ovog kluba, igrajući na mestu levog krila. Posle drugog svetskog rata bio je član zagrebačke Mladosti, a 1945. dolazi u Dinamo u kome je više od jedne decenije bio među najboljim igračima. Za zagrebačke “plave” odigrao je ukupno 447 utakmica i postigao 275 golova, osvojivši 1948. i 1954. titulu prvaka Jugoslavije i 1951. trofej Kupa.

Dinamo je napustio u jesen 1956. i karijeru nastavio u Werderu-Bremen i 1. FC Nirnberg, u SR Nemačkoj, gde je završio Visoku trenersku školu u Kelnu i bio trener većeg broja klubova. Diplomirao je na Ekonomskom fakultetu u Zagrebu.

Na četiri utakmice za ,,B” reprezentaciju Jugoslavije (1950-1951) postigao je sedam golova i s ovim brojem pogodaka je strelac-rekorder za ovu selekciju, dok je za ,,A” reprezentaciju odigrao 19 utakmica i postigao 12 golova. Debitovao je 11. maja 1947. u susretu protiv Čehoslovačke (1:3) u Pragu, a od dresa sa državnim grbom oprostio se 24. juna 1951. na prijateljskoj utakmici protiv Švajcarske (7:3) u Beogradu. Učestvovao je na olimpijskom turniru 1948. u Londonu i postigao tri gola, osvojivši srebrnu medalju, a bio je i član reprezentacije Jugoslavije na Svetskom prvenstvu 1950. u Brazilu (na utakmici protiv Meksika postigao je dva gola).

Kao izraziti levak, spada u red najboljih jugoslovenskih napadača posle drugog svetskog rata.

Zlatko Čajkovski – “Čik”

Rođen 24. novembra 1923. u Zagrebu, umro 27. jula 1998. u Minhenu, Nemačka.

Igračka karijera:

Profesionalnu fudbalsku karijeru Čajkovski je započeo u zagrebačkom fudbalskom klubu HAŠK a nastavio u beogradskom Partizanu, nemačkom FK Kelnu i izraelskom Hapoelu.

Za HAŠK je igrao u periodu pre i za vreme Drugog svetskog rata. Sa HAŠK-om nije ostvario neke zapaženije klubske rezultate, mada su se uvek borili za prvo mesto. U to vreme prva zvezda HAŠK-a je bio Ico Hitrec, tako da je Čajkovski tek kasnije došao do izražaja.

Po završetku rata, pošto je HAŠK ukinut i igrači su nalazili druge klubove gde će igrati, Čajkovski prelazi u beogradski Partizan, koji je bio formiran te godine. Partizan je tada bio klub Jugoslovenske armije, tako da je Čajkovski tu prvu posleratnu sezonu 1945 igrao za reprezentaciju JA, sa kojom je osvojio drugo mesto. Odmah sledeće sezone 1946/47, odigravši dvadeset utakmica na kojima je dao ukupno tri gola, sa Partizanom osvaja titulu šampiona Jugoslavije. Sa Partizanom osvaja još jednu titulu šampiona Jugoslavije (ukupno dve titule šampiona) 1948/49 i ukupno tri titule pobednika Kupa Maršala Tita, 1947, 1952 i 1954.

Posle Partizana, Čajkovski nalazi angažman u inostranstvu. Prvo odlazi u Nemačku i 1955. godine potpisuje za FK Keln iz Kelna. Odmah u prvoj sezoni igra na 24 utakmice i postiže dva gola. U Kelnu ostaje tri sezone, odigravši ukupno 53 prvenstvene utakmice i za to vreme postiže pet prvenstvenih golova. U nemačkom kupu je odigrao tri utakmice i postigao je jedan gol.

Za Hapoel iz Haife, Izrael potpisuje 1958. i tu ostaje do 1960. godine, kada posle 23 godine završava aktivnu igračku karijeru.

Čajkovski je igrao na nekoliko različitih reprezentativnih nivoa i za dve reprezentacije. U vreme kraljevine Jugoslavije je igrao za omladinsku reprezentaciju. Zabeleženo je da je odigrao dve utakmice i to protiv omladinskih reprezentacija Rumunije i Mađarske.

Kasnije, za vreme NDH i Drugog svetskog rata, je odigrao dve utakmice za reprezentaciju Hrvatske.

Za reprezentaciju Jugoslavije, Čajkovski je odigrao 55 zvaničnih utakmica i postigao je sedam golova. Prvi nastup za reprezentaciju Jugoslavije je imao 29. septembra 1946. godine, protiv Čehoslovačke. Zadnju, pedeset petu, utakmicu za reprezentaciju Jugoslavije, Čajkovski je imao 15. maja 1955. godine, protiv Škotske.

Zlatko Čajkovski je sa reprezentacijom Jugoslavije učestvovao na Olimpijskim igrama dva puta, 1948 u Londonu i 1952 u Helsinkiju, oba puta je osvojio srebrnu medalju. Na Olimpijskim igrama u Hesinkiju je bio u sastavu tima koji je pobedio Indiju sa 10:1 i sa SSSR-om odigrao dve nezaboravne utakmice, prva utakmica je završena nerešeno 5:5, a druga pobedom Jugoslavije 3:1.

Cajkovski je takođe nastupao na dva svetska prvenstva, 1950. u Brazilu i 1954. u Švajcarskoj.

Tokom 1953. godine ukazana mu je čast da igra za reprezentaciju FIFA-e, na utakmici protiv Velike Britanije. Na toj utakmici su iz Jugoslavije su još nastupili Beara, Zebec i Vukas, rezultat je na kraju bio nerešen 4:4.

Trenerska karijera:

Trenersku diplomu Čajkovski je dobio u Nemačkoj sportskoj akademiji u Kelnu u klasi profesora Henesa Vajsvajlera. Svoj prvi veliki uspeh kao trener Čajkovski je imao sa Kelnom, kada je 1962. godine osvojio titulu šampiona Nemačke.

Posle ovog uspeha, Čajkovski 1963. godine prelazi u Bajern iz Minhena. Bajern je tada bio nemački drugoligaš i Čajkovski ga uvodi u Bundesligu. Sa Bajernom dva puta osvaja nemački kup (1966. i 1967.) i jednom (1967.) Evropski kup pobednika kupova, kada je u finalu Bajern pobedio Škotski Rendžers iz Glazgova.

Tih godina je Čajkovski napravio osnovu evropskog Bajerna a time i buduće Nemačke reprezentacije, u tim Bajerna je uveo igrače kao što su Sep Majer, Franc Bekenbauer i Gerd Miler. Timovi koje je trenirao:

– 1961–1963 FK Keln (Šampion nemačke 1962.)
– 1963–1968 Bajern Minhen (Osvajač nemačkog kupa 1966. i 67., Pobednik kupa pobednika kupova 1967.)
– 1968–1969 FK Hanover 96
– 1970 FK Kikers Ofenbah (Osvajač nemačkog kupa 1970.)
– 1970-1971 NK Dinamo Zagreb
– 1971–1973 FK Nirnberg
– 1973–1975 FK Keln
– 1976 FK Kikers Ofenbah
– 1978–1980 FK Cirih
– 1980 FK Grenhen
– 1981 FK Gracer

Ratko Čolić

Rođen 17. marta 1918. u Ubu, umro 30. oktobra 1999. u Beogradu.

Kao čvrst, srčan i požrtvovan bek, počeo je karijeru u Jedinstvu iz Uba, zatim je igrao u beogradskim klubovima Dušanovac i SK Mitić, a posle drugog svetskog rata, kao oficir, pristupio je beogradskom Partizanu u kome je osvojio četiri titule: 1947. i 1949. prvenstvo Jugoslavije, a 1947. i 1952. i Kup. U dresu “crno-belih” igrao je do 1956. – ukupno na 329 utakmica.

Uz šest susreta za reprezentaciju Beograda, odigrao je i 14 utakmica za najbolju selekciju Jugoslavije. Debitovao je 19. juna 1949. protiv Norveške (3:1) u Oslu, a od dresa s državnim grbom oprostio se 2. septembra 1951. u susretu protiv Švedske (2:1) u Beogradu.

Po završetku karijere radio je kao trener.

Predrag Đajić

Rođen 1. maja 1922. u Sarajevu, umro 13. maja 1979. u Varšavi.

Jedan od zaslužnih osnivača beogradske Crvene zvezde, levi half i leva polutka ovoga kluba, u čijem je dresu osvojio pet nacionalnih trofeja: državno prvenstvo 1951. i 1953. godine i Fudbalski kup Jugoslavije triput uzastopno – 1948. 1949, 1950.

Kao srednjoškolac igrao je levu polutku u sarajevskom SK. Slavija, a od 1940. nosio je dres beogradskog SK Jugoslavija, kad je prvi put igrao u reprezentaciji: bio je leva polutka omladinske selekcije koja je 23. marta 1941. pobedila Mađarsku (3:1) u Beogradu.

U dresu Crvene zvezde odigrao je ukupno 439 utakmica (od toga 153 prvenstvenih) i postigao 59 golova.

Uz 23 utakmice (i tri gola) za selekciju Beograda, odigrao je dve utakmice za “B” tim (1940. i 1948) i 17 utakmica za najbolju reprezentaciju Jugoslavije. Debitovao je 30. oktobra 1949. protiv Francuske (1:1) u Parizu, a poslednju utakmicu odigrao je 16. januara 1953. protiv Egipta (3:1) u Kairu. Učestvovao je na Svetskom prvenstvu 1950. u Brazilu.

Kao diplomirani ekonomista radio je u spoljnoj trgovini, a 1979. podlegao je srčanom udaru dok se nalazio na službi u Varšavi.

Vladimir Firm

-nema podataka-

 

 

 

Ivan Horvat

Rođen 16/07/1926

Bio je sigurno naš najsvestraniji vrhunski fudbaler. I to ne po mestu na kome je igrao, jer je kao omladinac bio napadač i postizao golove, a jednom prilikom, 1951, u prvenstvenom susretu protiv zagrebačkog Željezničara, čak odbranio i penal koji je izveo Andročec. Pre nego što je postao fudbaler, Horvat je postigao odlične rezultate u atletici, bio je sjajan rukometaš i vrlo dobar igrač stonog tenisa.

O njegovoj sportskoj buducnosti odlučio je otac, koji je bio u upravi ŠK Ferraria. U omladinskoj ekipi igrao je zajedno sa starijom braćom Vladom i Dragom, dugajlijama kao i on: 192, 191 i najmladi Ivan – 190 cm! Kakva uža odbrana! Na žalost, Vlado je kao golman slomio nogu i napustio fudbal, Drago nije mogao da se probije u prvi tim, a jedino je Ivan, položivši ispit u prvoj utakmici za prvu ekipu (protiv zagrebackog Željezničara – 3:1), definitivno stupio na fudbalsku scenu.

Odigravši oko 180 utakmica za ŠK Ferraria, Horvat se razvio u odličnog odbrambenog igrača, a kad je osnovan Dinamo, odmah posle oslobodenja Zagreba, zajedno sa bratom Dragom, koji je pre toga igrao za ŠK Zagorac, postao je član ovog kluba i u njemu doživeo najveću slavu. Ali, još tri godine igrao je i rukomet, a na sletu SR Hrvatske još jedanput je bio prvak u skoku uvis. Posle ovoga sav se predao fudbalu i izrastao u jednog od naših najboljih odbrambenih igrača.

U dresu zagrebačkih ,,plavih”, za čiji je prvi tim debitovao 22. jula 1945. na prijateljskoj utakmici protiv Crvene zvezde (1:2), Horvat je odigrao ukupno 507 utakmica i postigao 28 golova. Osvojio je i dve titule prvaka Jugoslavije (1948. i 1954) i jednu pobedničku medalju u Kupu 1951. godine.

Kad se u jesen 1956. oprostio od Dinama, nastavio je karijeru u poznatoj nemačkoj ekipi Eintracht Frankfurt, čiji je član bio tri godine, ali zbog teže bolesti nije došao u priliku da duže zaigra u nekadašnjoj formi. Štaviše, bio je prinuđen da pre vremena završi igračku karijeru.

Za reprezentaciju Jugoslavije Horvat je odigrao 60 utakmica i postigao jedan pogodak – u sopstvenu mrežu: autogol u susretu protiv SR Nemačke (0:2) na Svetskom prvenstvu 1954.

Debitovao je na prvoj posleratnoj medudržavnoj utakmici, 9. maja 1946. godine protiv Cehoslovacke (2:0) u Pragu.
Posle sedme utakmice u dresu sa državnim grbom, 29. juna 1947. protiv Mađarske (2:3) na Stadionu JNA u Beogradu, malo je nedostajalo pa da napusti fudbal!

Vrativši se umoran sa gostovanja Dinama po Francuskoj, pet dana nije trenirao. Ipak, bio je počastvovan što je, umesto Firma koji je pre toga dobro igrao protiv Rumunije debitujući za reprezentaciju, opet pozvan u nacionalni tim. Na žalost, to je bila možda najneprijatnija uspomena iz njegove duge karijere, utakmica koju nikad nije mogao da zaboravi. Bio je kriv za prvi gol Mađara, jer je napravio grubu grešku, a posle toga se izgubio i napravio niz slabih poteza. Sve ove pogreške potencirao je i poraz, tako da su drugovi s kojima je igrao posle utakmice osuli na njega pravu paljbu.

Potišten zbog svega ovoga, ne govoreći nikome ništa, pozajmio je od Bobeka novac za voznu kartu i vratio se u Zagreb – čvrsto rešen da više nikad ne zaigra!

Prošlo je dosta vremena dok su ga ubedili da je i to sastavni deo fudbala, tako da je nastavio da igra za Dinamo, dok je na sledećoj utakmici reprezentacije, septembra 1947 u Tirani, na mestu centarhalfa debitovao ,,Minda” Jovanovic. Ipak, do kraja godine odigrao je još dve utakmice za nacionalni tim, protiv Bugarske (2:1) u Zagrebu i Poljske (7:1) u Beogradu, ali je posle ovoga zbog teže povrede bio prinuđen da duže pauzira.

U državni tim vratio se tek 30. oktobra 1949, na utakmici protiv Francuske (1:1) u Parizu, u kvalifikacijama za Svetsko prvenstvo 1950. To je bila prva od one tri nezaboravne utakmice protiv ,,Trikolora”, koje su odlučile ko će putovati za Brazil. Posle istog rezultata i u revanšu u Beogradu (1:1), naišla je ona ,,majstorica” 11. decembra 1949. u Firenci, u kojoj je naša reprezentacija, sa Horvatom na desnom beku, izvojevala pobedu tek u produžetku – 3:2.

Horvatov povratak u reprezentaciju bio je vrlo uspešan, tako da je posle ovoga odigrao još 27 utakmica u neisprekidanom nizu. U međuvremenu je sa bratom Vladimirom – ,,Dragom”, koji je jedanput obukao dres reprezentacije, u Dinamu sačinjavao ,,dvometraški” bekovski par.

Na Svetskom prvenstvu u Brazilu 1950, igrao je na sve četiri utakmice naše reprezentacije desnog beka, a jednu od najboljih igara u dresu sa državnim grbom pružio je neposredno pred put za Brazil, 11. juna 1950. protiv Švajcarske (4:0) u Bernu.

Bio je član onog našeg nezaboravnog ,,olimpijskog tima” koji je 1952. godine u Finskoj osvojio srebrnu medalju (zbog povrede nije učestvovao na olimpijskom turniru 1948), po mnogima jedne od najboljih reprezentacija koje je jugoslovenski fudbal ikad imao:

Beara, Stanković, Crnković, Čajkovski, Horvat, Boškov, Ognjanov, Mitić, Vukas, Bobek, Zebec.

Ostao je u uspomenama kao igrač koji se na terenu uvek borio kao lav, bio je borac bez kompromisa, uvek do krajnosti požrtvovan, oštar i hrabar, ali uvek fer. Nenadmašan u igri glavom, onako dugonog, iako naizgled spor, uvek je stizao da dominira u kaznenom prostoru.

Miodrag Jovanović – “Minda”

Rođen 17. januara 1922. u Beogradu.

Počeo je da igra pred rat u najmlađim kategorijama Beogradskog sport kluba (BSK), a odmah posle drugog svetskog rata bio je jedno vreme član ekipe USA-OS-a. U prvenstvu 1946/47. odigrao je devet prvenstvenih utakmica za beogradski FK Metalac, a služeći vojni rok postao je član beogradskog Partizana u kome se razvio u halfa visoke vrednosti. Od 1947. do 1956, kad je završio karijeru, odigrao je za boje ,,crno-belih” ukupno 369 utakmica i postigao jedan gol.

Bio je član ekipe Partizana koja je 1947. i 1949. osvajala državno prvenstvo, dok je triput trijumfovao u Kupu: 1947, 1952, 1954. godine. Isticao se tehnikom, hitrinom i odličnom igrom glavom.

Uz 17 utakmica u selekciji Beograda i po jedne za omladinsku (1940) i ,,B” ekipu (1951), odigrao je i 25 utakmica za reprezentaciju Jugoslavije. Ucestvovao je na olimpijskom turniru 1948. u Londonu i na Svetskom prvenstvu 1950. u Brazilu. Završivši 1959. trenersku školu, vodio je ekipe Ljubljanske Olimpije (1967-1969), Budućnosti iz Peći (1970) i Mladog radnika iz Požarevca (1971), a od 1961. do 1967. bio je trener u Izraelu. Od 1972. je u Partizanu u kome je radio do 1979, kad je penzionisan.

Ervin Katanić

-bez podataka-

Prvoslav Mihajlović – “Boba”

Rođen 13. aprila 1921. u Valjevu, umro 28. juna 1978. u Beogradu.

Proslavio se na trećoj, odlučujućoj kvalifikacionoj utakmici protiv Francuske (3:2) u Firenci 11. decembra 1949, na kojoj je postigao dva gola i pomogao da se naš nacionalni tim takmici na Svetskom prvenstvu 1950. u Brazilu.

Karijeru je počeo 1938. u Valjevskom sport klubu (VSK), tri godine kasnije došao je u beogradski SK Obilić, a posle toga postao član Beogradskog sport kluba (BSK). Nosio je dres beogradskog Partizana od njegovog osnivanja 1945. i do 1957. odigrao za “crno-bele” ukupno 393 utakmice i postigao 167 golova, najviše na mestu desnog krila. S Partizanom je osvojio dve titule državnog prvaka (1947. i 1949), a 1947. osvojio je i Fudbalski kup Jugoslavije.

Za reprezentaciju Beograda odigrao je devet utakmica i postigao tri gola, a dres reprezentacije Jugoslavije oblacio je 13 puta i postigao šest golova. Debitovao je 7. oktobra 1946. protiv Albanije (3:2) u Tirani, a poslednju utakmicu odigrao je 28. juna 1950. protiv Meksika (4:1) u Porto Alegreu, na Svetskom prvenstvu 1950. u Brazilu.

Bio je uspešan trener OFK Beograda (1957-1959), sekretar i tehnički direktor FK Partizan (1959-1963), radio je u Aleksandriji – Egipat (1963-1967) i u Minsteru – SR Nemačka (1967), zatim se 1967. vratio u Partizan, otišao za Kuvajt i ponovo došao u Partizan.

Od 1960. do 1963. bio je član trojne selektorske komisije FSJ za sastav reprezentacije.

Rajko Mitić

Rođen 19.novembra 1922. godine, u Dolu kod Bele Palanke, preminuo 29. marta 2008. u Beogradu.

Bio je igrač beogradske Crvene zvezde, a poštovan i voljen u celoj zemlji. Njegova popularnost je prerasla u legendu i znatno prevazišla vreme u kome je igrao. Bio je slavljen kao nezaboravni kapiten „crveno-belih” i jedan od najboljih igrača i strelaca reprezentacije.

Veliki protivnik nesportske igre i nekorektne borbe, nikad nije povukao protivnika za dres, niti mu podmetnuo nogu. Fudbalski teren za njega nikad nije bio ogledanje u snazi, već prostor za igru, za nadmetanje u veštini.

Jednostavno, voleo je fudbal i tu ljubav je prenosio na saigrače, protivnike, i gledaoce. U svemu ovome treba tražiti objašnjenje njegove popularnosti koja do danas nije dostignuta. Po atraktivnosti, Crvena zvezda i reprezentacija imali su, u mnogo čemu, i boljih igrača, ali je Mitić, koga su svi oslovljavali samo imenom – Rajko, ostao jedan jedini, neponovljiv, poštovan zbog svojih izuzetnih sportskih i ljudskih vrlina.

Mitićevo drugovanje s fudbalom počelo je na livadama beogradskog Košutnjaka, nastavilo se u klubu istog imena, koji se takmičio u trećem razredu Beograda. U leto 1938, postao je član omladinske ekipe BSK-a, da bi dve godine kasnije, sredinom 1940, na prijateljskoj utakmici protiv zemunskog Viteza (7:3), debitovao za prvi tim na mestu vođe navale. Ovaj veliki događaj u njegovoj karijeri ostao mu je u prijatnoj uspomeni – postigao je pet golova!

Ratne godine zaustavile su i njegov sportski razvoj, ali već od 1944. godine, kao borac inžinjerske brigade (zajedno sa Ðajićem i Jezerkićem), nastavlja da igra, da bi od osnivanja Crvene zvezde, 4. marta 1945, bio njen prvi kapiten

Od tada je u 14 prvenstvenih sezona nosio „crveno-beli” dres kao jedan od najboljih igrača u istoriji Crvene zvezde. Odigrao je ukupno 572 utakmice (od toga 220 prvenstvenih i 39 u Kupu) i postigao 262 gola (74 prvenstvena i 22 u Kupu).

Kao kapiten i istinski vođa tima, Mitić je pet puta predvodio „crveno-bele” kad su osvajali titulu prvaka Jugoslavije: 1951, 1953, 1956, 1957. i 1959. godine. Prvu od ovih pet titula Crvena zvezda je osvojila u dramatičnoj borbi sa zagrebačkim Dinamom, koji je tri kola pre kraja vodio sa pet bodova prednosti, da bi ipak izgubio prvo mesto za slabiji količnik od 0,018 golova! I u Fudbalskom kupu Jugoslavije Mitić je sa Crvenom zvezdom četiri puta osvajao veliki trofej: 1948, 1949, 1950. i 1958. godine.

Osim rehabilitacije posle operacije meniskusa 1947, Mitić je retko odsustvovao iz tima. Čuvajući druge, čuvao je i sebe. Posle punih 13 godina aktivnog igranja, od dresa Crvene zvezde oprostio se 29. novembra 1958. u finalu Kupa protiv mostarskog Veleža (4:0) u Beogradu. Sa napunjenih 36 godina i prvim sedim vlasima, kao kapiten tima koji je osvojio Kup, poslednji put je pozdravio gledaoce sa zelenog polja.

Kao kapiten Crvene zvezde Mitic je imao i dva doživljaja koji su u svoje vreme podelili javnost. Prvi put kad je zbog nedoličnog ponašanja isključio iz igre svog najboljeg prijatelja Branka Stankovića, kad se čak i u Crvenoj zvezdi vodila diskusija da li i ovo spada u pravo kapitena tima, dok je drugi slučaj izazvao pravu buru medu navijačima. Tada, 7. aprila 1958. u prvenstvenom susretu protiv ekipe Splita u Splitu, u 72. minutu utakmice, kod rezultata 1:1, pošto je bačeni kamen iz gledališta pogodio u glavu Boru Kostića, Mitić je izveo ekipu sa terena. Disciplinski sud FSJ kaznio je sve igrače Crvene zvezde (izuzev Kostića i Beare) sa po mesec dana neigranja. To je bio najneprijatniji događaj koji je Mitić doživeo kao kapiten „crveno-belih”.

Tokom 11 godina igranja za reprezentaciju Jugoslavije, prvo je triput uspešno igrao za omladinsku ekipu (1940-1941), a posle toga 59 puta za najbolju selekciju. Debitovao je na prvoj međudržavnoj utakmici posle drugog svetskog rata, 9. maja 1946. protiv Čehoslovačke (2:0) u Pragu. U ovom susretu Mitić je postigao i prvi gol za reprezentaciju. Do kraja je ukupno 32 puta bio strelac, što ga je uvrstilo na četvrto mesto najboljih „tobdžija” u reprezentaciji (Bobek 38, Galić 37 i „Moša” Marjanović 36 golova).

Učestvovao je na dva olimpijska turnira – I948. u Londonu i 1952. godine u Finskoj. I oba puta osvojio drugo mesto, srebrnu medalju. Oba svetska prvenstva na kojima je ucestvovao, 1950. u Brazilu i 1954. godine u Švajcarskoj, nisu mu ostala u prijatnoj uspomeni. Pred utakmicu protiv Brazila (0:2) u Riju, izlazeći na teren podzemnim hodnikom, na izlaznom stepeništu naglo je podigao glavu i temenom udario u gvozdeni poklopac koji je zatvarao izlazak na teren. Zbog velike rasekotine na glavi i krvarenja, morao je da zatraži lekarsku pomoć. Zbog toga smo najtežu utakmicu počeli sa 10 igrača, a vodeći gol koji je Ademir postigao u 3. minutu, Mitić nije ni video.

Od dresa reprezentacije oprostio se 29. septembra 1957. protiv Rumunije (1:1) u Bukureštu. Bio je vođa navale i imao 35 godina i 23 dana – samo četiri dana manje nego njegov dugogodišnji saigrač Branko Stanković koji je kao naš rekorder poslednju utakmicu u državnom timu odigrao sa 35 godina i 27 dana.

Kad je prestao da igra, od 1960. do 1966. godine kao viši sportski trener nalazio se na čelu stručnog štaba Crvene zvezde, krajem 1966. postao je član Komisije FSJ za sastav reprezentacije, a od 23. aprila 1967. do 18. novembra 1970. kao selektor sastavio je 34 jugoslovenske reprezentacije. Najveći uspeh postigao je u Kupu nacija 1968, na kome je naš tim osvojio titulu vicešampiona Evrope.

Još kao aktivan igrač bio je komentator beogradskog „Sporta”, a kasnije se potpuno posvetio sportskom novinarstvu i godinama je bio komentator u listu „Tempo”.

Kao jedna od izuzetno zaslužnih ličnosti, Mitić je ostao neizmerno veran Crvenoj zvezdi u kojoj je dugi niz godina bio aktivan funkcioner.

Srđan Mrkušić

Roden 26. maja 1915. u Splitu, umro 30. oktobra 2007. u Beogradu.

Kad je 9. septembra 1953. branio gol beogradske Crvene zvezde na utakmci sa subotickim Spartakom, imao je 38 godina, tri meseca i 13 dana – čime je ušao u istoriju ligaškog fudbala nekadašnje Jugoslavije kao najstariji učesnik u borbama državnog prvenstva.

Spada medu sedmoricu naših fudbalera koji su i pre i posle drugog svetskog rata nosili nacionalni dres (još Brozović, Cimermančić, Velfl, Pleše, Frane Matošić i Lovrić). Visok i stasit, atletski građen i vrlo snažan, posebno se isticao spektakualrnim stilom odbrane: dalekim “ispucavanjem” i čestim istrčavanjima izvan kaznenog prostora (jedno vreme je eksperimentalno igrao i – centarfora).

Karijeru je počeo na golu splitskog ASK-a, odakle ga je legendarni splitski igrač i trener Luka Kaliterna (1893-1984) kao 18-godišnjaka doveo u NK Hajduk-Split (1934-1936), u kome je 1935. debitovao za prvi tim (odigrao ukupno 35 zvanicnih utakmica). Posle gimnazijske mature, preselio se u Beograd i obukao “plavi” dres BSK-a (1936-1944) za koji je branio na oko 350 zvaničnih utakmica (ne postoje tačni podaci) i 1939. osvojio državno prvenstvo.

Posle drugog svetskog rata kratko je igrao za FK Milicionar – Beograd (1945), a onda je visoku klasu potvrdio i zenit karijere dostigao u FK Crvena zvezda – Beograd (1946-1955), za koju je branio na 154 zvanicne utakmice (51 u prvenstvu) i osvojio tri uzastopna pobednička trofeja Kupa (1948., 1949. i 1950).

Uz šest utakmica za reprezentaciju Beograda, odigrao je i 11 za reprezentaciju Jugoslavije (1941-1950). Debitovao je 23. marta 1941. protiv Mađarske (1:1) u Beogradu, na poslednjoj utakmici pred Drugi svetski rat, a ostalih 10 utakmica odigrao je za SFR Jugoslaviju – poslednju 8. oktobra 1950. u Beču protiv Austrije (2:7), predavši golmansku “štafetu” slavnom Vladimiru Beari, za mnoge našem najboljem golmanu svih vremena.

Učestvovao je na Svetskom prvenstvu 1950. u Brazilu, na kome je branio na sve tri utakmice Jugoslavije (Švajcarska 3:0, Meksiko 4:1 i Brazil 0:2), a “utakmicu života” pružio je 11. decembra 1949. u “majstorici” protiv Francuske (3:2) u Firenci, koja je odlučivala ko će naredne godine igrati u Brazilu.

Diplomirao je 1946. hortikulturu i kao inženjer radio je u Beogradu, posebno se angažujući na izgradnji fudbalskih terena. Do poslednjeg dana je ostao veran Crvenoj zvezdi u čijem je Upravnom odboru bio kao predstavnik njenih starih asova.

Tihomir Ognjanov

Rođen 2. marta 1927. u Subotici, umro 2. jula 2006. u Subotici.

Jedan od članova našeg legendarnog “olimpijskog tima”, istaknuto desno krilo, reprezentativac i trener.

Počeo je da igra 1939. u ,,petlićima” subotičkog ŽAK-a, kasnije nastavio u RSK Subotica i Bačkoj sve do 1949, kad je prešao u Spartak. Za vreme služenja kadrovskog roka u JNA odigrao je 1947. i jednu utakmicu za beogradski Partizan.

Zenit karijere dostigao je u beogradskoj Crvenoj zvezdi za koju je od 25. avgusta 1949. do 24. maja 1953. odigrao ukupno 181 utakmicu i postigao 73 gola (od toga 75 prvenstvenih i 22 gola) i osvojio dve titule prvaka Jugoslavije (1951. i 1953.) i dva trofeja Fudbalskog kupa Jugoslavije (1949. 1950). Karijeru je završio u subotičkom Spartaku (1953-1961) u kome je 5. marta 1961. odigrao poslednju utakmicu. U dresu Subotičana odigrao je 110 prvoligaških utakmica i postigao čak 71 gol.

Uz pet susreta i tri gola za mladu (1953.) i dve utakmice i jedan gol za “B” tim (1949-1955), odigrao je i 28 utakmica i postigao sedam golova za najbolju selekciju Jugoslavije. Debitovao je 28. maja 1950. protiv Danske (5:1) u Beogradu. a od dresa sa državnim grbom oprostio se 17. juna 1956. u susretu sa Austrijom (1:1) u Zagrebu.

Učestvovao je 1952. na ollimpijskom turniru u Finskoj, na kome je Jugoslavija osvojila srebrnu medalju (u finalu protiv Mađarske 0:2). Na Svetskom prvenstvu 1950. u Brazilu u susretu protiv Švajcarske (3:0) bio je teže povređen, ali je požrtvovano igrao do kraja i čak postigao jedan gol. Nalazio se medu izabranicima na Svetskom prvenstvu 1954. u Švajcarskoj, ali nedovoljno oporavljen posle operacije prepona nije igrao. Zbog brojnih povreda jedini je član našeg slavnog ,,olimpijskog tima” koji nije proslavio “zlatni jubilej” – 50 utakmica u reprezentaciji.

Bavio se i trenerskim poslom: radio je u OFK Subotica, u Spartaku, dvaput u Crvenki i na kraju u subotičkom Severu. Bio je i tehnički rukovodilac Spartaka i član predsedništva ovoga kluba.

Penzionisan je 21. jula 1983. kao trgovački putnik “Subotičanke”.

Bela Palfi

Rođen 16. februara 1923. u Zrenjaninu, umro 9. septembra 1995. u Zrenjaninu.

Istaknuti half subotičkog Spartaka i beogradskih klubova Partizan i Crvena zvezda. Počeo je da igra u AK Vojvodina u Zrenjaninu, za vreme rata bio je član ekipe LJAC (Novi Sad), a odmah posle drugog svetskog rata nalazio se u grupi igrača koji su u Subotici osnovali Spartak. Na prvom državnom prvenstvu, 1945. igrao je za reprezentaciju Vojvodine.

Kao vojnik, igrao je u beogradskom Partizanu od osnivanja, ukupno 82 utakmice i 25 golova i osvojio titulu državnog prvaka 1947. Od 2. septembra 1948. do 4. januara 1953. za beogradsku Crvenu zvezdu odigrao je 212 utakmica, postigao 40 golova i osvojio dva državna prvenstva (1951. i 1953) i tri trofeja Fudbalskog kupa Jugoslavije – uzastopno: 1948, 1949. i 1950.

Kad se 1953. vratio u Spartak, odigrao je još oko 150 utakmica.

Odigrao je tri utakmice za “B” ekipu (1949-1951) i tri za najbolju reprezentaciju Jugoslavije. Debitovao je 4. jula 1948. protiv Bugarske (3:1) u Sofiji, zatim je 1951. igrao protiv Italije (0:0) u Milanu, a poslednju utakmicu odigrao je 24. juna 1951. protiv Švajcarske (7:3) u Beogradu. U reprezentaciji je 19 puta bio rezerva Zlatku Čajkovskom!

Završio je učiteljsku školu, ali se posvetio trenerskom pozivu u kome je imao zapažene uspehe u Izraelu i Grčkoj, a u zemlji u Zrenjaninu, Tuzli, Kragujevcu i Prištini.

Ivo Radovniković

Rođen je u Splitu 9. veljače 1918. godine.

Ivo Radovnikovic pripada onim igračima koji su neumorno i nesebično dugi niz godina gradili snagu i veličinu Hajduka. Već kao dvanaestogodišnji dječak, davne 1930. godine, počeo je stjecati potrebne nogometne vještine u Hajdukovim «tićima» i «repcima». Tadašnji trener Luka Kaliterna brzo je uočio sposobnosti «malog Ive», koji već 1936. godine oblači bijeli dres prvotimca na utakmici protiv Bate u Borovu. Od tada pa do 1953. godine, Ivo će neprekidno igrajući za Hajduk odigrati 475 utakmica i postići 160 golova.

Bio je član ratnog Hajduka koji je obnovljen na Visu 7. svibnja 1944. godine. S tom prvom nogometnom momčadi slobodne Europe Ivo Radovniković proći će cijeli sportsko-ratni put te brojna gostovanja. Ivo Radovniković sa Hajdukom je osvojio prvenstvo Banovine Hrvatske u prvenstvenoj sezoni 1940./41., zatim Prvenstvo Narodne Republike Hrvatske 1946. te titule prvaka Jugoslavije 1950. i 1952. godine.

Odmah nakon što je prestao s aktivnim igranjem Ivo Radovniković se posvetio trenerskom pozivu. Najprije je s velikim uspjehom trenirao mostarski Velež i u prvenstvenoj sezoni 1954./55. uveo momčad u Prvu saveznu ligu. Od tada pa do prvenstvene sezone 1958./59. kada je postao trener seniorske momčadi Hajduka, Ivo Radovniković s osobitim je uspjehom trenirao Hajdukove juniore, koji u tom razdoblju jednom postaju prvaci države, a jednom finalisti državnog prvenstva. Kroz trenerske «ruke» Ive Radovnikovića proći će u to vrijeme juniori Vinko Cuzzi, Zvonko Bego, Colnago, Ilić i ostali koji su kasnije postali okosnica Hajdukove momčadi, a neki i državne reprezentacije.

Nakon Hajduka Radovniković je jedno vrijeme trenirao Slogu iz Doboja te potom nekoliko klubova u splitskom okružju.
Preminuo je u Splitu 27. listopada 1977. godine i sahranjen je na groblju Lovrinac.

(preuzeto sa www.hajduk.hr)

Branko Stanković – Ambasador

Rođen je 31.10.1921. godine u Sarajevu, umro 20.02.2002. godine u Beogradu.

Kad je 1956. godine poslednji put obukao nacionalni dres, imao je 37 godina i 27 dana i bio najstariji fudbaler koji je ikada igrao u reprezentaciji Jugoslavije. Njegova igračka karijera mogla je da služi za primer, počev od vrhunske fudbalske klase, koja mu je donela mesto medu najboljim bekovima u jugoslovenskom fudbalu, pa do njegove izuzetne femese i ponašanja na terenu, zbog čega su ga navijači darovali nadimkom “ambasador”.

Kao desni bek svestranih visokih kvaliteta, “Stane” je imao svojstven stil igre, eleganciju u svakom pokretu, izrazitu hladnokrvnost i prefinjenu tehniku, a zahvaljujući jakom udarcu, umeo je efektno i da zatrese mrežu protivnika.

Igrao je za SK “Slaviju” – Sarajevo (1937-1941) i “BSK” – Beograd (1941-1944), a proslavio se u crveno-belom dresu “Crvene zvezde” – Beograd (1945-1958), u kome je tokom 13 godina odigrao 495 zvaničnih utakmica (36 golova), od toga u prvenstvu 195 utakmica (15 golova). Osvojio je 4 titule nacionalnog prvaka (1951, 1953, 1956, 1957. godine) i 3 pobednička trofeja fudbalskog kupa Jugoslavije (1948, 1949, 1950.).

Mnogo pre svih svetskih stručnjaka, on je bio “moderan bek”, u današnjem smislu reči – išao je u napad, vešto centrirao i predstavljao opasnost za protivnika, uvek kao iznenađenje, jer u tom stilu niko pre njega nije igrao. Kasnije je to prihvatio Bruno Belin, potom Fahrudin Jusufi, Milovan Ðorić, Petar Krivokuća…

Lepe pojave, uspravnog držanja, podsećao je na antičke bogove. Nije se služio grubošću, što je inače svojstveno bekovima. To je bilo ispod Stanetovog dostojanstva i shvatanja sporta kao viteške igre. Jednom se dogodilo da je na utakmici Engleska – Jugoslavija (3:0) Stanković igrao protiv legendarnog Stenlija Metjusa. Po klizavom terenu Metjus je koristio svoje majstorske driblinge. U jednoj od svojih majstorija dogodilo se da se Stane okliznuo i u padu uhvatio Engleza oko pasa. To je bila “slika godine”. Ispod nje cinični komentator je napisao: “Pardon, mister Stanković, ovo su moje noge!”

U dugom razdoblju svoje karijere Stane je ostao upamćen po stilu koji je odudarao od igre svih bekova. Naših i stranih. Svi su dejstvovali na isti način, kao iz jednog kalupa, samo je Branko Stanković ostavljao utisak da igra u lakovanim cipelama, a ne u kopačkama, toliko je delovao superiorno i elegantno.

Stane je odigrao 61 utakmicu za nacionalne “plave”! Debitovao je na prvoj utakmici državnog tima posle Drugog svetskog rata. Bilo je to u Pragu, pobedili smo sa 2:0, gelovima Mitića i Koste Tomaševića.

Stane je jedan od malobrojnih naših (i svetskih) fudbalera koji su sjajnu igračku karijeru nastavili sa istim uspehom i kao trener. Pored velikih trijumfa sa “Crvenom zvezdom”, atinskim AEK-om, Galatasarajem, Portom i još nekim klubovima, vodio je i naš državni tim u vreme kada je savezni kapiten bio Rajko Mitić. Tada smo bili vicešampioni Evrope, u drugoj utakmici finala pobedio nas je domačin – reprezentacija Italije.

U stručnim krugovima Stankovic je visoko uvažavan. Ne samo zato što je osvojio mnogo šampionskih titula i pobeđivao u domaćim kupovima. Stanković je trener sa najvišim kvalifikacijama: pored ogromnog igračkog iskustva i duge karijere, on je završio Fakultet za fizičku kulturu i poseduje veliko pedagoško znanje u radu sa igračima. Kao izuzetno racionalan čovek, bolje od mnogih kolega umeo je da jasno odvoji štetnost blještavog razmahivanja od jednostavne i brze igre za dobro tima. Bio je vođa čvrste ruke, nepopustljiv u bitnim stvarima.

Za naš najtrofejniji klub odigrao je 489 utakmica i postigao 34 gola. Kao prvotimac Crvene zezde osvojio je 4 prvenstva i 2 Kupa Jugoslavije. Bio je član “čuvenog” olimpijskog tima iz 1952.

U periodu od 1978. do 1982. bio je šef stručnog štaba Crvene zvezde. U ovom periodu osvojio je dve titule Šampiona i jedan Kup Jugoslavije. U sezoni 1978/79. predvodio je “crveno-bele” do finala Kupa UEFA u kome su poraženi od Borusije iz Menhengladbaha. Na klupi Crvene zvezde sedeo je i 1989. godine ali samo 6 meseci.

Kosta Tomašević

Rođen 25. jula 1923. u Banovcima (kod Stare Pazove), umro 13. marta 1976. u Beogradu.

Ušao je u istoriju jugoslovenskog fudbala kao prvi strelac reprezentacije SFRJ, 9. maja 1946. na utakmici protiv Čehoslovačke (2:0) u Pragu, na prvoj posleratnoj utakmici našeg državnog tima.

Počeo je da igra pred rat u Beogradskom sportskom klubu (BSK) i brzo postao prvotimac. Igrao je vođu navale i desno krilo i posebno se isticao odličnim realizatorskim sposobnostima.

Bio je jedan od osnivača i prvih igrača beogradske Crvene zvezde, za koju je od 4. marta 1945. do 2. maja 1954. odigrao ukupno 340 utakmica (od toga 125 prvenstvenih) i postigao 370 golova. U dresu “crveno-belih” osvojio je dva prvenstva (1951. i 1953.) i tri uzastopna trofeja Kupa (1948, 1949, i 1950). Bio je i dva puta najbolji ligaški strelac: 1951. godine sa 16 golova i u prvenstvu 1954/55. godine, zajedno sa Markovićem (BSK) i Vukasom (Hajduk), sa 20 pogodaka. Ovu drugu titulu osvojio je kao član subotičkog Spartaka za koji je igrao do 1956.

Uz dva susreta za “B” ekipu (1948 -1950), odigrao je i 10 utakmica za reprezentaciju Jugoslavije i postigao pet golova. Učestvovao je na olimpijskom turniru 1948. u Londonu i na Svetskom prvenstvu. 1950. u Brazilu (na tri utakmice postigao je dva gola).

Do prerane smrti bavio se trenerskim pozivom.

Bernard Vukas – “Bajdo”

(Zagreb, 1. maja 1927. – Zagreb, 4. aprila 1983.)

Svoju karijeru započeo je 1938. u klubu Concordia iz Zagreba. 1945 i 1946 bio je član NK Amater i NK Zagreb. 1947 odlazi u Split, u NK Hajduk. Sa Hajdukom osvaja prvenstva Jugoslavije 1950., 1952. i 1955. U sezoni 1954/1955 bio je najbolji strelac Prve lige sa 20 postignutih golova. Na Olimpijadi 1948 u Londonu, i 1952 u Helsinkiju osvojio je srebrnu medalju.

Zapaženo je igrao i na dva Svetska prvenstva – u Brazilu 1950. te u Švajcarskoj 1954. 1955. proglašen je najboljim jugoslovenskim sportistom. U anketi Slobodne Dalmacije 1955. godine je proglašen najboljim sportistom Dalmacije. Bio je kapitan nogometnog kluba Hajduk, za kojeg je odigrao 615 utakmica i postigao 300 golova. 59 puta je nastupio kao član reprezentacije Jugoslavije, i postigao je 22 gola.

U sezoni 1957/1958 igrao je profesionalno u italijanskom klubu Bologna. Igrao je za reprezentaciju FIFA na Wembleyju protiv Engleske 21. oktobra 1953. godine povodom proslave 90. godina engleskog fudbalskog saveza. Utakmica je završila rezultatom 4:4, a Vukas bio jedan od zapaženijih aktera – namestio je dva gola a na njemu je napravljen i penal koji je realizirao Kubala. Dve godine kasnije u Belfastu na utakmici Evropa – Velika Britanija 13. avgusta 1955 Bernard Vukas je bio najbolji igrač – postigao je tri gola – i tako potvrdio da je te sezone, dakle samo godinu dana pre nego li je France Football po prvi puta dodelio svoju Zlatnu loptu, najbolji fudbaler Evrope.

Od 1963-1967 igrao je profesionalno u klubovima Klagenfurt Austrija, GAK Graz, K.S.V. Kapfenberg, gde završava karijeru. U anketi Večernjeg Lista, proglašen je najboljim hrvatskim sportistom XX veka.

Siniša Zlatković

-nema podataka-

Drugi deo teksta, o reprezentativcima, preuzet sa sajta www.reprezentacija.rs

za P.U.L.S.E:  Simić Mihajlo

Svetska prvenstva u fudbalu

  Feljtoni, Mihajlo Simić, Moca, Sport, Svetska prvenstva u fudbalu