Kada je u Mestreu, naselju kraj Venecije kroz koje je prolazio na samom kraju rata, bežeći od Gestapoa, na putu od Slovenije do neutralne Švajcarske, video prst nemačkog vojnika koji pokazuje na njega, i kada je iz usta tog vojnika čuo glasno “Vi ste iz Berlina!”, prvo što je pomislio bilo je da ga je […]
“Ti sjajiš kao iskopan stari mač”, Lament nad Beogradom, Miloš Crnjanski Ako bismo se danas oslonili na mišljenje putopisaca iz XIX veka, mogli bismo da zaključimo da nijedan grad u Evropi tog vremena nije bio više isprepletan orijentalnim i evropskim uticajima i izgledom kao Beograd. I nijedan grad nije doživeo više preobražaja svoje unutrašnje fizionomije. Još 20-ih godina […]
“Prošlost je grozan, mutan bezdan, što u taj sumrak ode, ne postoji više, i nije nikad postojalo.”, piše Crnjanski u “Seobama”. Naravno, to je tako ukoliko negde ne ostane zapis – ali ja sam zapise slabo pravio, dnenik nisam pisao, a sećanje mi nije od one vrste kako imaju neki posebni ljudi koji su sposobni […]
Istina u istoriji: Ivo Goldstein o lekcijama prošlosti koje oblikuju budućnost Ivo Goldstein, jedan od najistaknutijih hrvatskih istoričara, razmatra nasleđe Jasenovca i Holokausta, kao i njihove duboke i dugotrajne tragove na kolektivnu svest. Goldstein ističe ključnu ulogu istine i sećanja u procesima pomirenja, upozoravajući na opasnosti od historiografskih manipulacija i kolektivnog zaborava. Sa snažnim pozivom […]
Ima li od prosječne ljudske inteligencije išta minornije, onda je to čovjekovo prosječno obrazovanje. Kombinacijom ova dva faktora biološke i socijalne evolucije, on donosi dalekometne sudove, uopće ne baratajući argumentima van vlastitog ineteresa, a onda to baš i nisu argumenti. Inteligencija je prilično diskvalificiran pojam, posebno u svjetlu njenog svođenja na jedan broj, te je […]
Čini se da je Heraklit iz Efesa bio zaboravan čovek, jer kada je pre 25 vekova, u svom kasnije nebrojeno puta citiranom fragmentu No. 53, zapisao: „Rat je otac svemu, svemu kralj…“, zaboravio da napiše ko je majka svega i svemu kraljica. Sigurno da taj veliki aristokrata, kako u životu, tako i u svom političkom […]
„Samo smrt otkriva, koliko je svaki čovek u stvari mali.“ (Juvenal) U devetnestom filmu serijala o Džems Bondu snimljenom 1999. godine, u jednoj od ključnih scena, dok Bonda (kog igra Pirs Bronson) drže dva razbojnika, sjajna Sofi Marso, koja u filmu igra prefriganu lepoticu i ubicu Elektru King, pošto poljubi zarobljenog Bonda, kaže mu „Da […]
„Razgovarali smo na evropskom jeziku. To je novi jezik koji bi svi trebalo da nauče“ (A. Brijan o susretu sa kancelarom G. Štresmanom) Sednica Skupštine Društva naroda, održana 17. septembra 1926. ostaće u sećanju savremenika i potomaka kao jedan od onih skupova na kojima je izgledalo da je svaka nada moguća – čak i postizanje […]