Ideja epistemologije u Kantovom određenju konstituirajućeg Subjekta U Kritici čistog uma Kant se ograničava samo na onu moć saznanja koja djeluje na osnovu apriornih principa, pa je sasvim logično da utemeljujuća priroda čistog uma ostaje unutar njegove teorijske upotrebe, kao moć kartezijanskog duha da stvari saznajemo prije iskustva, odnosno da iz unutrašnjeg dopremo do vanjskog […]
Kant i metafizika Osnova i tlo na kojem počivaju sva naša znanja i nauke jest ono Neobjašnjivo. Stoga se na njega uz pomoć više ili manje posrednih članova svodi svako objašnjenje, kao što se na moru uz pomoć viska ponekad na manjoj, a ponekad na većoj dubini, uvijek mora dotaći dno. Ono Neobjašnjivo pripada metafizici. […]
Kopernikanski obrt kao naučna revolucija? Naučna revolucija je nekumulativna razvojna epizoda u kojima je starija paradigma zamenjena novom koja je nespojiva sa starom. (Tomas Kun) Stoicizam i epikureizam, zajedno sa platonizmom i aristotelizmom činili su ono što se podrazumeva kao četiri velika dogmatska filozofska sistema antičkog sveta. Svaki od njih bio je prisutan u periodu […]
Dirak ili Kant – istina ili zabluda? Čudne teorije nobelovaca – fizičara: Vreme teče unazad!? Iako sporne i bez eksperimentalnog dokaza, nove teorije ulaze polako u udžbenike. Da li je Ajnštajnova teorija zloupotrebljena? Demanti ili „vremeplovi“ Pol Arijan Dirak, jedan od tvoraca kvantne mahanike, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku, naučnik je svetskog glasa. Pa ipak […]
Filosofija fizike – traganje za suštinom Od esencije ka egzistenciji ili traganje za suštinom Kant kaže: ako tražimo temelj izvesnosti, bez kojeg ne postoji stvarna naučna istina, onda on treba da bude nužan i univerzalan. 1. O haosu kao nužnom i univerzalnom zakonu Šta je haos? To je teorija o “tajanstvenoj” povezanosti složenih procesa […]
Neka pitanja filozofije morala – IV deo Naša rasprava o sokratskoj moralnosti donela je samo negativne rezultate i nije ukazala ni na šta drugo do na uslov pod kojim smo sprečeni da činimo zlo: da ne budemo u svađi sa samima sobom, čak i kad to može značiti da ćemo biti u svađi sa celim […]
Da li je moralnost relativna? – Ovo je jedno od onih filozofskih pitanja koje će vjerojatno uvijek postojati. Nesumnjivo postoji mnogo mogućih odgovora, no možda je najbolje započeti s filozofijom Immanuela Kanta. Kantov stav vezan uz ovo pitanje bio je jasan. U svijetu relativnosti samo jedno može se smatrati bezuvjetnim dobrom: dobra volja. Nadarenost, inteligencija, […]
Aleksis Philonenko: Niče – filozof života – Katkada Nietzscheu odriču originalnost, navodno većinu svojih filozofskih intuicija duguje Schopenhaueru. U kakav je odnos potrebno smjestiti majstora i njegova učenika? Kad se Nietzsche latio filozofije, imao je dvadeset i jednu godinu i nije mogao izbjeći Schopenhauera, čije je glavno djelo (Svijet kao volja i predstava) tada čitao. […]