Teorija proto-stava – U ovom zapisu planiram izložiti osnovne crte jedne „fundamentalne filozofije“ koja nikad do sada nije bila tematizovana. Ova izjava zvuči izrazito pretenciozno s obzirom da je filozofska misao odavno odustala od bilo kakvih fundamentalnih ideja, ili su one pak ograničene na razradu onih koje su već date. Nekada je filozofija stvarala “nebeske piramide” misli, da bi danas od njenih ostataka pravila “straćare”. Dakle, šta je to toliko “novo”, da nikad ranije nije tematizovano? Da li je u pitanju samo iluzija, ili je na drugačiji način izloženo ono što je odavno rečeno. Nema ništa novo pod Suncem, reći će neko. Ali šta ako nije pod Suncem? Evo jedne zagonetke: šta je to svuda prisutno, uvijek tu, ali nikad tematizovano? Nije ni vazduh, ni duh, misao, svijest, mogućnost, datost, vrijeme, prostor, Bog, svijet i tako ad infinitum. Možda je Ništa ili Nešto (Biće, Bitak)? Ne, nije ni jedno od rečenog. Da li je sada dovoljno problematično da bude zanimljivo? Odgovor na ovu zagonetku jeste da je to: Proto-stav. No ovaj Vam termin ništa ne govori, i potrebno ga je izložiti u ovom zapisu. U suprotnom, odgovor na zagonetku je besmislen.

Kada izjavimo da imamo u mislima ideju za fundamentalnu „filozofiju“ to pravi prvobitni problem, jer uvijek impliciramo nekakvu „istinu“, ili da kažemo „pravilnu“ stvar. Od pamtivijeka ljudska bića su pokušavala da objasne svijet fundirajući osnovne principe, osnove, temelje. U pitanju su sinonimi. Dajmo primjere fundiranja koji su redukovani ovako: Platonove Ideje, Aristotelove Kategorije, Hegelov Apsolutni duh, Hajdegerova fundamentalna ontologija bitka i tubitka, te mnoge druge. Dakle, u pitanju su fundamenti koji oblikuju „vid“ stvarnosti.  Ovdje je već prisutan proto-stav, ali je toliko pritajen da ga ne možemo primjetiti, i osnovno je pitanje: Zašto? Ovo što trenutno pokušavamo prikazati nije fundamentalna filozofija – zato smo stavili navodnike – već je u pitanju čista mogućnost bilo kakve fundamentalne misli. Dobro, reći će neko, to je već pokušano mnogo puta, razni filozofi i mislioci su to i previše govorili. Upravo tako! Obratite pažnju na ovo „mnogo“, „razni“, „mislioci“ i otkriće Vam se proto-stav. Ali, smatram da još nismo dovoljno predstavili ovu ideju, jer je u pitanju negativna i pred-fundamentalna teorija. Uzmimo još jedan broj filozofskih primjera pa ćemo onda odrediti glavnu misao teorije proto-stava.

Krenimo sa nabrajanjem iz istorije filozofije u kojoj svaki značajni mislilac ima svoju misao, svoju teoriju i svoju filozofiju. Svaki izlaže posebnu „ideju“ ili „misao“ o stvarnosti ili stanjima stvari. Otvorite neki udžbenik filozofije i pogledajte šta možete da vidite u sadržaju. Veliku broj imena i „filozofija“ koje tvrde različite stvari. Mnogi se nastavljaju jedni na druge, predstavljaju škole nekih osnivača, poništavaju prethodnike, zasnivaju svoju viziju svijeta, stvarnosti ili nekog fenomena stvarnosti. Istorijski posmatrano, u pitanju je filozofska borba ideja koja se vodi do „smrti“. Platon zasniva čitavu stvarnost na Idejama, Aristotel predstavlja drugačije ideje u kategorijama i uzrocima, a oko njihovih učenja se formiraju mnoge škole značajnih i beznačajnih učenika. Epikurov „hedonizam“, Plotinov  „neoplatonizam“, Avgustin i Toma Akvinski u filozofskom obogaćenju teologije (ili suprotno). Etiketirani naziv za racionaliste i empiriste, Dekart, Spinoza, Lajbnic, te Lok, Berkli i Hjum. Svako od njih na drugačiji način fundira „pogled“ na stvarnost. Klasični njemački idealizam, Marks, Šopenhauer i Niče u borbi razlika i sličnosti misli. Huserl i fenomenologija, Hajdeger i ontologija bitka, Sartr i egzistencijalizam, i kasnije ono što nazivaju postmoderna misao, u svim razlikama i sličnostima. Neki danas: Sloterdijk i sfere, Latur i ANT, Delanda i teorija sklopova, spekulativni realizam i frakcije, Žižekovo ludovanje, filozofija uma i problem svijesti, itd. Evo jedne nasumične i nepotpune liste raznih autora, škola i imena koje se mogu nabrajati dok Vam je volja. No, čemu ovo nabrajanje, za šta nam ono može pomoći oko karakterisanja proto-stava? Mislim da ste spremni na uvid koji Vam hoću pokazati, i da konkretno protumačimo proto-stav. Dakle, šta vidite u svim ovim nabrajanjima? Prvo što vidite jeste Razlika. To jeste, skup različitih ideja, misli, škola, filozofija ili kako god hoćete, u tematizovanju nekih ili svih problema stvarnosti, stanja stvari ili čega već. Drugo što primjećujete jeste da one sve pretenduju na „primat svoje istine“, a kad ovo kažem mislim da ne bi radije izabrali drugu nego svoju (istinu). Ali ovo „svoje“ nije subjektivno ili lično, već upućuje na nešto dublje. Upućuje na proto-stav ili polazne tačke. Odredimo proto-stav: u pitanju je aletiološki (istino-iskazni) skup iskaza koji polaze iz neke tačke od koje se govori prema stvarnosti ili tačnije, u pitanju je : tačka, mjesto sa kojeg polaze aletiološki i vrijednosni stavovi, sudovi i argumenti. U pitanju je topologija istine.  Neko će reći „dobro, to je svakome jasno“, „to svi znaju“ , „dobro, i šta bi tu sad bilo bitno“ i dr. Upravo to jeste i problem, jer niko ne razumije šta je to što je toliko „prirodno i jasno“  i kakve ogromne posljedice ovakva pozicija ima za misao, racionalno, pa i naučnost i objektivnost. Da bismo ovo valjano pokazali moramo protumačiti ono što sam ja nazvao terminom „proto-stav“.

Naziv i razlika od stava

Stav i proto-stav imaju određene pojmovne sličnosti, ali se mnogo više razlikuju. Stav je pretežno sociološko-psihološkog oblika. Sociološki se određuje kao pozitivni ili negativni skup reakcija na nešto, kao stečena dispozicija povodom nekog objekta. Manifestacija takvih stavova jeste npr. u pitanju: Kakav je vaš stav povodom nekog problema u društvu i dr. Dakle, stav ne zahtjeva objektivnost i naučnost, jer je on prosto čin izraza povodom nekog pitanja ili situacije. Psihološki, stav je određena procjena „subjekta“ povodom nečega u negativno-pozitivnom obliku. Kako god predstavili stav, on je uvijek vrijednosnog oblika. Međutim, kakve on veze ima sa proto-stavom u filozofskom obliku. Upravo zato što je i stav određena tačka od koje se polazi u donošenju sudova, ali  se, takođe, mnogo razlikuje od proto-stava. Za fundiranje nekog pojma, potrebno je konsultovati termin koji ima makar nekakvu vezu sa budućim terminom (proto-stavom).

Zašto naziv proto-stav, a ne neki drugi? Za stav smo ranije pojmovno objasnili, ali zašto prefiks proto? Predstavimo čitavu etimologiju ovako:  Proto-stav ═  grčki prefiks πρωτο– (prvi, glavni, najraniji, najviši, najugledniji) i prasl. *stavъ (rus. stav, polj. staw), lit. stova: mjesto.  Dakle, po ranijem određenju, proto-stav je tačka ili mjesto od kojeg se daju određeni aletiološki sudovi, odnosno, u pitanju je topologija istine. Ali prije razjašnjena ovog fenomena, predstavimo još termin stav i mjesta gdje se on pojavljuje: 1. sastav, ustav, staviti, postaviti, jednostavno, pretpostavka i dr. U pitanju su pojmovi koji sadrže riječ stav u raznom obliku i svakako imaju značajne konotacije. Svi upućuju na neko mjesto od kojeg se polazi, ili na određeno utemeljenje. 2. Sinonimni oblik u kojima se i termin stav i proto-stav pokazuju: polazište, shvatanje, širina shvatanja, tačka gledišta, stajalište, pozicija, pogled, svjetonazor (Weltanschauung), predstava (o nečemu), postavka,  vid, opseg, ugao gledanja, poimanje stvari, dohvat, domet, point of view i dr. Ove odredbe samo upućuju na sinonimno značenje proto-stava, ali ga filozofski ne objašnjavaju, kao i posljedice koje otvara.

Opis proto-stava

Prvo ćemo metaforično opisati pojmovno fundiranje proto-stava, da bi lakše prešli na ontološko-filozofsko fundiranje. Proto-stav ima svojstvo monolita, to jest, ono je jako, čvrsto, kompaktno, snažno, skriveno, djelotvorno, ali ima i svojstvo aerolita (vazdušast): promjena mjesta, relativna topologija, aerolitno svojstvo nevidljivosti. Binarno, njegova manifestacija je ili/i eksterna (socijalna, realitna, objektna) ili/i interna (psihološka, misaona, subjektna). Po nastanku i izvoru može da bude oblikovan po biološkoj, kulturnoj, istorijskoj, porodičnoj, i nekoj drugoj dispoziciji. Dakle, po čemu je neki proto-stav upravo takav, kako on genetički nastaje i razvija se, može da bude bitno za konkretni oblik proto-stava, ali ne i za filozofski. Npr.: Kako je Šopenhauer živio u porodici, njegov odnos sa majkom, genetika predispozicije za neko psihičko oboljenje, vrijeme kada je živio i dr., mogu da budu od koristi za njegovu „filozofiju“ Volje, kao i za sve druge polazne tačke ili proto-stavove. No, ovakva karakterizacija nije primarna za filozofsko određenje proto-stava, pa joj se dalje neće pridavati pažnja (što ne znači da je nepotrebna). Dalje, proto-stav ima transcendentno-imanentni karakter, on je stopljenost, uslovnost vanjskog i unutrašnjeg, petlja koja postoji i „unutra i vani“. Takođe, ono ima oblik singularno-opšto-ekscentrične topologije. Ovo treba objasniti na primjerima koje ćemo kasnije dati. Moguće je da ste primjetili da iako termin proto-stav nosi značenje jednine, on to nije. Proto-stav je manifestacija mnoštvenosti, ali ne beskonačne, već kao množine „stavova“, koegzistencija više polaznih tačaka. Odredba proto-stava kao tačke ili mjesta nije singularana u obliku kvantiteta i kvaliteta, već po činu nekog iskaza koji se predstavlja u određenom momentu. Dakle, proto-stav je množina, jer u pitanju nije nekakav konkretni proto-stav, već proto-stav uopšte. Kao spoljni izražaj proto-stava imamo : iskaz (iz, od), etiketa (na), pred-razumjevanje (za), pred-postavka, riječce (partikule), zamjenice i dr. U pitanju su načini na koji se može otkriti značenje i sadržaj nekog konkretnog proto-stava u pisanom obliku. Neka ove postavke ostanu ovakve, jer nam nije cilj detaljno predstavljati, već uopšteno prikazati teoriju proto-stava. Odmah se izvinjavam ukoliko postoje nejasnoće oko nekih odredbi. No, nastavimo dalje.

Aletiologija proto-stava

Pogledajmo jasnije elemente i razlike u samom proto-stavu, kao i podjele koje „za sada“ možemo napraviti. Ideja za proto-stav proizlazi iz „filozofije“, ali obuhvata sve ostale sadržaje ljudskog mišljenja (pozicije datosti). Jednostavnije rečeno, obuhvata nauku, religiju, umjetnost, kao i sve druge forme koje dolaze od ljudske prakse  i ne spadaju pod ova tri oblika. Potrebno je naglasiti da proto-stav nije vrijednosni ili logički, već je aletiološki (ali, ne kao teorija istine), odnosno, tiče se nečega što predstavljamo kao „istinu“. U pitanju je princip aletiološke ekscentrike u kojem se aletiološki sudi, to jest,  dio sudi o cjelini ( shema okrenute piramide).

Ukoliko pogledate ovu piramidu, crvena tačka simbolički predstavlja proto-stav (kao dio) koji pruža svoje iskaze ili strijele prema nečemu (mogućnost cjeline). Proto-stav, kao i ljudsko mišljenje, ima konačnost, odnosno dio ili mjesto od kojeg se govori. Suprotno ovome bilo bi „beskonačno čulo“, prostor koji je svuda uvijek prisutan, ili kao beskonačnost koja je svuda i koja sve zna. Ali ovo su loše metafore, jer ne postoji proto-stav koji bi mogao biti sve (pa čak i Bog), jer bi morao da tvrdi i ima mjesto svega u istom momentu. To je isto kao kada bi zamislili da apsolutno sve može, bez vrijednosnih granica, i bez granica uopšte. Jednostavno, ne postoji pozicija koja je sve, jer tada ne bi bila pozicija, mjesto od kojeg se daju aletiološke stavke. Za proto-stav ili polaznu tačku imamo ovu shemu kojom predstavljamo odnos koji se po njemu pravi: Osnovna linearna shema jeste – Proto-stav (stav, pozicija, tačka) → „istina“(relacija) → „stvarnost“ (predmet) → Proto-stav. Shema je primitivna i ne daje dovoljno duboku predstavu, ali pokazuje neke osnovne odlike. Ciklična shema nešto pravilnije predstavlja aletiološki krug.

Dakle, proto-stav je tačka i pozicija po kojoj i od koje dajemo određene relacije koje ovdje nazivam istinom prema nečemu, ali istinom proto-stava, ne uopšte istinom kao takvom – zato je gore napisano da aletiologija nije teorija istine. Ovo „istinom o nečemu“ je označeno kao stvarnost, a pokazuje na šta je određena tačka (proto-stav) fokusirana. Možete to nazvati kako hoćete, Biće, Bitak, Duh, realnost, stvarnost, predmet, objekat, stanje stvari, činjenice ili drugo šta. Dakle, proto-stav je uvijek u relaciji prema nečemu, iako ne mora to da “izjavljuje”, jer je u pitanju tačka od koje se daje neki sud i ta tačka je uvijek puna nečim (uzmite početnu listu filozofa i njihovih ideja).

Ovdje dolazimo do bitne postavke, jer je u pitanju dijeljenje proto-stava i izlaženje iz forme nekog „subjekta“. Pokažimo koji su to akteri proto-stava, ili ko polazi od nekih proto-stavova uopšteno. Podijelimo ih u tri grupe: 1. Opšti su: nauka, filozofija, religija, umjetnost, politika, ideologija i dr.; 2. Pojedinačni su: čovjek, subjekat, Ja, pojedinačni algoritamski robot i dr.; 3. Specijalni su: scijentizam, kapitalizam, društvene mreže, transcendentalni idealizam, kubizam, fenomenologija i dr. Kao što vidite, stvar postaje kompleksnija, jer se od prvobitne filozofske postavke proto-stav proširio na sve moguće oblike. Svi dati primjeri su proto-stavovi. Ovdje se pokazuju određenja da je proto-stav transcendentno-imanentnog i eksterno-internog oblika petlje. Nije samo subjekt ili čovjek nosilac proto-stava jer samo on može nešto da iskaže. Kao što smo napisali, proto-stav je mjesto ili tačka od koje se daju aletiološki sudovi. Na primjer: nauka i religija su uopšte različiti (ali ne moraju biti) proto-stavovi, jer imaju različite tačke od kojih polaze (pogledajte šemu proto-stava), samo im je opseg veliki. Ne možemo reći da neki naučnik predstavlja nauku, jer on nije ta nauka, već se nauka predstavlja kroz tog čovjeka. Dakle, opšta tačka proto-stava se može predstaviti kroz pojedinačni proto-stav (na primjer čovjek). Da li sada primjećujete zašto je proto-stav množina i zašto pravi petlju, jer nikad nije samo jedna tačka. Problem je u našem govoru jer ne možemo to jasno iskazati. Specijalni proto-stav može biti kapitalizam i ovdje moramo biti oprezni. Kad ovo kažemo, ne mislimo da kapitalizam ima neku supstanciju da se sam iskazuje, već na to da postoje i drugi oblici koji nisu kapitalizam (na primjer: komunizam, ekonomija dara – potlač, robovlasništvo), i on može da pravi petlju sa ekonomskim, naučnim, ideološkim, čovjekom i drugim proto-stavovima. Dakle, princip razlike je ono što nam primarno govori o ovim identitetima koje daju posebne tačke prema nečemu. Shvatam da ovo nije dovoljno objašnjeno, jer bi trebalo mnogo rečenica da se to pristojno uradi. Kao metaforu za širenje opsega proto-stava neka to bude metafora svijetleće baklje (isijavanje – intenzitet) u kojem jačina i isijavanje svijetlosti pokazuje domet i opseg djelovanja neke polazne tačke. No, idem dalje sa predstavljanjem proto-stava tako što ćemo ga ograničiti na nauku i filozofiju.

Aletiologija za nauku pokazuje nešto što nazivamo neutralizacijom proto-stava, a za filozofiju singularizacijom proto-stava. Ova podjela nas upućuje na to da nauka ublažava djelovanje neke polazne tačke kroz objektivnu težnju za istinom (naučnost je takođe jedan proto-stav). Dakle, nije bitno kakvu ja teoriju i hipotezu imam, ni ko sam ja kao ličnost i autoritet, već je bitan dokaz, stanje činjenica i objektivnost. Bitno je suspendovati svoj proto-stav da bi se on pojavio kao objektivan. U tome je jasno zašto su naučni radovi napisani u trećem licu jednine. Kod filozofije je u pitanju singularizacija proto-stava jer je uvijek neki filozof i mislilac u pitanju. To pokazuje i istorija filozofije, jer prvo sa čime se susrećete jeste lično ime. Ova razlika će nam biti bitna za kasnije, ono što nazivamo problemom ili aporijom proto-stava.

Aletiotopologija proto-stava i aracionalnost

Proto-stav predstavlja tačku (mjesto) od kojeg polazi izražaj (istine) o nečemu (stvarnost). Ovdje ćemo govoriti o odnosu proto-stava i racionalnosti. Ključno je pokazati da racionalnost nije nešto samo po sebi konstitutivno već da zavisi od proto-stava. Tačnije, sama je racionalnost po porijeklu aracionalna, ali to ne znači da je iracionalna. Proto-stav nije proceduralno argumentativno racionalan, on se ne konstituiše kao izražaj o nečemu, već je polazna tačka za izražaj. Proto-stav je aracionalan, jer ga racionalno nije konstituisalo (napravilo proto-stavom), proto-stav je uvijek prije, podloga. Pogledajte skicu koja je data.

Ono što je racionalno jeste samo oruđe nekog proto-stava da pomoću argumenata i datih činjenica potvrdi samog sebe po pitanju neke stvarnosti. Proto-stav se dobija ili stiče (predispozicije, znanje, studiji, čitanje, slušanje….), to jest, ne dolazi kao racionalno promišljanje koje ga utemeljuje. Da li ste primjetili da postoje ljudi iz nauke ili neke druge oblasti koji između sebe tvrde potpuno različite stvari, ali su im argumenti veoma britki i jasni, pa čak negdje i isti. Kažemo da neko ima racionalne argumente, dok drugi nema. Ali na osnovu čega to kažemo? Uzmite kao primjer TV „sukob“ između Rasela i Koplstona (O postojanju Boga), „sukob“  Fukoa i Čomskog, ili pak, sukob između ateista i teista, evolucionizma i kreacionizma, empirista i racionalista u teoriji saznanja, te bilo čega drugog. Vidjećete da i jedni i drugi mogu da daju izrazito racionalne argumente o nečemu (stvarnosti), ali da su im polazne tačke nespojive. Upravo zato – pogledajte skicu – davati racionalne argumente i činjenice o stvarnosti zavisi od proto-stava, ili polazne tačke. Činjenice ne govore ništa za sebe same, potreban je racio da ih složi kako to odgovara nekom proto-stavu. U trivijalnom obliku, kafana (rasprava oko nečega) i političari (izjave) su manifestacija takve upotrebe “racionalnog” argumenta. Naredni dio će konkretno pokazati aporiju proto-stava i njegov odnos sa onim „racionalnim“.

Aporija proto-stava

Proto-stav nema racionalnu konstituciju, jer su argumenti i činjenice oruđe ili oružje u odbrani samog proto-stava. Tako da skup argumenata, logičkih izvoda, činjenica i dokaza služi za afirmaciju aletiologije proto-stava. Iz toga proizilazi da proto-stav određuje „istinu“, dok ova „istina“  određuje stvarnost, koja ponovo (stvarnost) određuje proto-stav. Iz ovoga postaje jasna ciklična shema ili aletiološki krug. Ne možemo da imamo apsolutan proto-stav ili početnu poziciju, jer tada nije pozicija, ali ne možemo ni imati tačku koja nema poziciju, jer tada ona ne postoji. Aporija proto-stava glasi: Ako ima proto-stava – nema „istine“ o… ( izražaj je uvijek parcijalan), i ako nema proto-stava – nema „istine“ o… (nema pozicije izražaja). Zato aletiologija nije teorija istine, jer uvijek postoji neki proto-stav koji je unaprijed određuje, i koji prvenstveno nije racionalan. Uzmimo ono ranije što smo rekli, da je u nauci prisutna neutralizacija proto-stava, dok je u filozofiji prisutna singularizacija. Postavlja se pitanje da li je potrebna singularizacija, totalna neutralizacija, ili pak, univerzalizacija proto-stava? Rastavljenost ili uniformnost? Možda, perspektivizam? Jer, ukoliko je razlika proto-stava, onda je sukob (nerazumijevanje, različite pozicije), a ukoliko je jedinstvo, uniformno, onda je totalnost (samo jedna pozicija, dakle, opet mogući sukob). Nauka neutralizacijom proto-stava ide ka totalnosti, dok filozofija po singularnosti ide ka pretenziji na totalnost. Dakle, osnovno fundiranje koje ova teorija pruža jeste negativno, ali upravo nas to vodi ka mogućnosti fundiranja nečeg drugačijeg, koje bi bilo utemeljeno na proto-stavu. Mogućnost za pozitivni proto-stav ili za svojevrsnu „istoriju“ proto-stavova. Ranija zagonetka, šta je to svuda prisutno, uvijek tu, ali nikad tematizovano, jeste upravo proto-stav ili pozicija od koje se polazi. Uvijek je tu, jer ga stalno koristimo i upravo po njemu sudimo o bilo čemu. Bilo da su u pitanju filozofije (lista na početku), nauke i njene frakcije, religije i njene denominacije, umjetničke forme, ili pak, lično-subjektivne misli, sve one uvijek polaze od nekog proto-stava ili polazne tačke. Problem je ukoliko nismo svjesni nečeg ovakvog, jer onda ono otvara velike posljedice, neprestane sukobe u mislima, ali i u praktičnim stvarima.

Teorija proto-stava treba da predstavi jednu polaznu tačku (jer i ovo što Vam izlažem jeste neki proto-stav) koja će dati mogućnost ili nemogućnost za fundiranje ispravnih, valjanih ili „istinitih“ filozofija, nauka i dr. Odnosno, prelazak sa aletiologije na teoriju vrijednosti ili nevrijednosti. Da bi se to prikladno izvelo potrebno je razraditi metodu i cilj te filozofije. Metoda se temelji na onome što nazivam principom hronotopije, to jeste, da svaka stvar, događaj ili misao ima svoje mjesto u nekom vremenu. Nije u pitanju istoricizam, već postavljanje tački na pravo mjesto, gdje bi se izbjeglo uplitanje drugih proto-stavova. Na primjer, Dekart je u jednoj hronotopijskoj tački, i samo u takvoj. Hronotopija pravi put ka onome što bi se nazvalo šablonikom ili teorijom konkretnih proto-stavova. Šablonika kroz hronotopiju tumači različite šablone ili sheme mišljenja o nekoj stvarnosti. Cilj je pokazati koji proto-stavovi određuju određenu misao, kako djeluju na „kulturu“, na osnovu čega se razlikuju filozofije, ideje i misli o stvarnosti ili onome nečem. Ove pojmove ostavljam samo u začetku, nedovršene.

Dakle, izložili samo u najopštijim crtama teoriju proto-stava i mogućnost koju ona može da ponudi. Neko može reći „ne slažem se sa tobom“, „mislim da nisi u pravu“, „ovo nema smisla“ i dr., i tako će samo iskazati jedan proto-stav. Proto-stav je uvijek tu, sa mnogo naziva koji ga prekrivaju i skrivaju. Ono što on daje samo su njegove ekstenzije. U pitanju je uslov mogućnosti bilo kakvog „stava“ o „nečemu“, pa ostaje nejasno da li je to bogatstvo ili prokletstvo.

Za P.U.L.S.E Srećko Kovačević

Tekstovi o filozofiji na portalu P.U.L.S.E

  Filozofija, proto-stav, Srećko Kovačević